Κυριακή 30 Μαΐου 2021

Όταν η ανθρώπινη ζωή είναι θέμα στατιστικής...


 Γράφει: Κώστας Παπαχρήστου

Το φθινόπωρο του 1944, ο διαβόητος Ναζί και "αρχιτέκτονας" του Ολοκαυτώματος, Άντολφ Άιχμαν, προέβη σε μία από τις κυνικότερες δηλώσεις της Ιστορίας:

Εκατό νεκροί είναι μία τραγωδία. Μερικά εκατομμύρια νεκρών είναι στατιστική!

Λίγοι θα μπορούσαν να προβλέψουν τότε ότι, κάτι λιγότερο από 80 χρόνια αργότερα, την στατιστική λογική του Άιχμαν θα επιβεβαίωνε η ίδια η επιστήμη της Ιατρικής υπό το βάρος μίας ακραίας πανδημικής κρίσης...

Θόρυβος πολύς έχει ξεσπάσει και μεγάλη ανησυχία έχει προκληθεί σχετικά με τις ιδιαίτερα σοβαρές παρενέργειες ενός συγκεκριμένου τύπου εμβολίου κατά του covid-19. Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές (βλ., π.χ., [1]) περίπου 1 άτομο στις 100,000 που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο εμβόλιο θα αναπτύξει θρομβώσεις, οι οποίες είναι δυνατό να οδηγήσουν σε σοβαρή και μη-αναστρέψιμη αναπηρία. Επί πλέον, 1 στα 5 άτομα που θα υποστούν τις παρενέργειες του εμβολίου, θα πεθάνει. Οι στατιστικές ήδη τείνουν, δυστυχώς, να επαληθευτούν και στη χώρα μας, σε κάποιες περιπτώσεις με ιδιαίτερα τραγικό τρόπο...

Απέναντι στις στατιστικές αυτές παρατίθεται ο ψυχρός πραγματισμός των γιατρών. Για να το θέσουμε απλά, ο προβαλλόμενος αριθμός ανεμβολίαστων θυμάτων λόγω του covid είναι συντριπτικά μεγαλύτερος από εκείνον λόγω του συγκεκριμένου εμβολίου. Άρα, ακόμα και αυτό το εμβόλιο είναι, συγκριτικά, το μη-χείρον ανάμεσα σε δύο δυνητικά κακά.

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων: Ο γράφων είναι ο τελευταίος που θα έθετε σε αμφισβήτηση την σημασία της επιτυχίας του εμβολιαστικού προγράμματος (άλλωστε, έχω και ο ίδιος ενταχθεί σε αυτό). Κατακρίνω, όμως, την επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος από μεγάλη μερίδα γιατρών στη χώρα (δεν θα μιλήσω καν εδώ για τους παντογνώστες δημοσιογράφους των εγχώριων ραδιοτηλεοπτικών μέσων [2]). Όταν το συγκεκριμένο προβληματικό εμβόλιο ήταν το μόνο που διετίθετο, μιλούσαν από του "άμβωνος" των μέσων ενημέρωσης για ένα "απολύτως ασφαλές εμβόλιο", ενώ καταφέρονταν με οργίλο τρόπο και εισαγγελικό ύφος ενάντια σε όσους εναγώνια αναζητούσαν έναν διαφορετικό τύπο εμβολίου. Όταν, τελικά, άνοιξαν και οι λοιπές εμβολιαστικές πλατφόρμες, το ιατρικό "τροπάριο" άλλαξε ξαφνικά σκοπό, συμβουλεύοντας μεγάλα τμήματα του πληθυσμού να στραφούν προς εκείνες.

Η ψυχρότητα και η έλλειψη στοιχειώδους κατανόησης προς (όχι τους λεγόμενους "αρνητές" αλλά) εκείνους που απλά ανησυχούσαν και δίσταζαν, σχεδόν τρομάζει! Επειδή κάποιος κάποτε πρέπει να μιλήσει και προς υπεράσπισή τους, ας το δούμε ως εξής: Όλοι γνωρίζουμε - υπό τις διάφορες εμπορικές παραλλαγές του - ένα παυσίπονο με βάση την παρακεταμόλη. Το χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι στη χώρα κάθε φορά που τους ταλαιπωρεί ένας πονοκέφαλος ή ένας πυρετός. Είναι ένα καλά ανεκτό και ασφαλές φάρμακο. Σκεφτείτε, τώρα, το εξής απόλυτα φανταστικό σενάριο: Μέσα σε λίγους μήνες από την κυκλοφορία του, το προϊόν εμφανίζει δυνητικά θανατηφόρες παρενέργειες σε ποσοστό 1/100,000 των χρηστών παγκοσμίως. Δεν χρειάζεται, νομίζω, ιδιαίτερη φαντασία για να προβλέψει κάποιος τον πανικό που θα επακολουθούσε στην κοινωνία, την ρητή καταδίκη του φαρμάκου από την ιατρική κοινότητα και την άμεση απόσυρσή του από την κυκλοφορία!

Αναμφίβολα, η προσβολή από covid είναι ασύγκριτα σοβαρότερη υπόθεση από έναν απλό πονοκέφαλο ή έναν πυρετό. Το ρίσκο, επομένως, που εμπεριέχει ακόμα και ένα όχι απόλυτα ασφαλές εμβόλιο είναι αποδεκτό σε συνθήκες πανδημίας. Αυτός που δεν είναι αποδεκτός, εν τούτοις, είναι ο τεχνητός εφησυχασμός του κοινού από τους ειδικούς, αλλά και η εισαγγελική ψυχρότητα των τελευταίων απέναντι σε όσους (και είναι πολλοί) εκφράζουν ανησυχίες μετά τη συσσώρευση πολύ σοβαρών περιστατικών παρενέργειας ενός συγκεκριμένου εμβολίου. Αν θα μας ήταν κατανοητός ο (υποθετικός) πανικός για ένα παυσίπονο, δεν βλέπω γιατί θα έπρεπε να καταδικάσουμε με τόσο πάθος την ανησυχία για ένα εμβόλιο!

Θα το επαναλάβω: Οι αναγνώστες γνωρίζουν πολύ καλά τις θέσεις που έχουμε πάρει ενάντια στους αρνητές της πανδημίας και των μέτρων που αυτή κατέστησε αναγκαία. (Αν είχα την δύναμη να το πράξω, θα αφαιρούσα δίχως δεύτερη σκέψη την έδρα από γνωστό γραφικό καθηγητή φαρμακολογίας σε πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης!) Ακόμα, θεωρούμε τον μαζικό εμβολιασμό ως τη μόνη λύση που θα μας απαλλάξει από αυτόν τον παγκόσμιο εφιάλτη.

Επειδή, όμως, ο σκοπός δεν αγιάζει πάντοτε τα μέσα, ας είναι οι επιστήμονες απόλυτα ειλικρινείς και κατανοητικοί απέναντι στο κοινό, χωρίς την από καθέδρας υψιπετή αντιμετώπισή του, κι ας χαμηλώσουν λίγο τους τόνους της κριτικής σε όσους "το σκέφτονται" ακόμα. Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, ίσως έτσι οι πρώτοι πείσουν ευκολότερα τους τελευταίους να περάσουν από τη σκέψη στην πράξη!

[1] https://www2.hse.ie/screening-and-vaccinations/covid-19-vaccine/astrazeneca/safety/

[2] http://costaspap.blogspot.com/2021/04/blog-post.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου