Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

ΤΟ ΒΗΜΑ - Εκεί που το πανεπιστημιακό άσυλο δεν είναι πολιτική διαστροφή

Μια μακρινή ανάμνηση από ένα εκπαιδευτικό σύστημα όπου το πανεπιστημιακό άσυλο εφαρμόζεται στην μόνη σωστή του εκδοχή...


Το περιστατικό που θα αφηγηθώ είναι απολύτως αληθινό. Συνέβη κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και υπήρξα αυτόπτης μάρτυς του.

Είχε πάρει να βραδιάζει όταν τέλειωσε το καθιερωμένο βδομαδιάτικο σεμινάριο για μεταπτυχιακούς φοιτητές της Φυσικομαθηματικής Σχολής, σε ένα Πανεπιστήμιο κάπου στα δυτικά των ΗΠΑ. Για λόγους ασφαλείας, ο φύλακας είχε κλειδώσει μερικές δευτερεύουσες εισόδους του κτιρίου, αφήνοντας μόνο την κεντρική και κάποιες πλαϊνές εισόδους ανοιχτές.

Ως γνήσιοι Έλληνες που πάντα αναζητούν το ανορθόδοξο, επιλέξαμε τις δευτερεύουσες εξόδους μη γνωρίζοντας πως ήταν κλειδωμένες. Βλέποντας τον φύλακα να περνά από εκεί, μία φοιτήτρια τον πλησίασε βιαστικά και με σπαστά αγγλικά, δυνατή φωνή και έντονες, «μεσογειακές» κινήσεις, άρχισε να τον ρωτά γιατί η πόρτα ήταν κλειδωμένη.

Ο φύλακας την διέκοψε, ρίχνοντάς της ταυτόχρονα ένα αγριεμένο βλέμμα. Με τόνο αυστηρό που δεν σήκωνε συζήτηση, της είπε:

– Αυτό που μόλις έκανες, να μην το ξανακάνεις! Θα πρέπει να προσέχεις πώς απευθύνεσαι σε άνθρωπο που είναι οπλισμένος και έχει εκπαιδευτεί να βάζει το χέρι στο πιστόλι όταν νιώσει τον παραμικρό κίνδυνο. Κι εσύ ήρθες ξαφνικά από πίσω μου και με αιφνιδίασες μιλώντας έντονα και κάνοντας απότομες κινήσεις. Το ξέρεις ότι θα μπορούσα ακόμα και να σε είχα πυροβολήσει;

Ο φιλότιμος φύλακας, πάντως, ξεκλείδωσε πρόθυμα την πόρτα για να μην ταλαιπωρηθούμε κάνοντας τον γύρο του κτιρίου...

Πιθανή απορία «πολιτικοποιημένου» φοιτητή που σπουδάζει σε πανεπιστήμιο της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης:

– Μα, καλά, πώς ανέχονται οι φοιτητικοί σύλλογοι εκεί στην Αμερική την παρουσία οπλισμένων μπάτσων στα πανεπιστήμια;

Η απάντηση είναι απλή και προκαλεί μελαγχολία σε συσχετισμό με όσα θλιβερά συμβαίνουν εδώ και χρόνια στη χώρα μας. Σε ένα αμερικανικό πανεπιστήμιο, οι φοιτητές δεν εισέρχονται με πρωταρχικό (συχνά αποκλειστικό) σκοπό να ενταχθούν σε κομματικά ελεγχόμενους φοιτητικούς συλλόγους. Δεν χρησιμοποιούν τον πανεπιστημιακό χώρο σαν «επαναστατικό» ορμητήριο και εργαστήριο παρασκευής αυτοσχέδιων εκρηκτικών. Δεν διανοούνται να ακουμπήσουν τους διδάσκοντες – πόσο μάλλον να χειροδικήσουν πάνω τους – ούτε να εισβάλουν στα γραφεία τους καταστρέφοντας συγγράμματα, υπολογιστές και ό,τι άλλο βρουν μπροστά τους, επειδή και μόνο δεν συμφωνούν με τις πολιτικές απόψεις τους. Η ιδέα της «κατάληψης» πανεπιστημιακού χώρου είναι άγνωστη, και μόνο ένας τρελός θα μπορούσε να επιχειρήσει κάτι τέτοιο (ή, κάποιος που έχει την διαστροφική διάθεση να καταλήξει στη φυλακή)...

Στα αμερικανικά πανεπιστήμια υπάρχει σαφής και απόλυτος διαχωρισμός ρόλων. Ο φοιτητής είναι φοιτητής και ο δάσκαλος είναι δάσκαλος. Είναι αδιανόητο να αξιώνουν οι φοιτητές πάγια και θεσμικά κατοχυρωμένη εκπροσώπηση στα όργανα διοίκησης του πανεπιστημίου. Οι καθηγητές συναποφασίζουν για τις λεπτομέρειες του προγράμματος σπουδών, και οι φοιτητές υποχρεούνται να σεβαστούν τις αποφάσεις τους. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι οι καθηγητές κωφεύουν στις απόψεις, τις τυχόν ενστάσεις και τα αιτήματα των φοιτητών – κάτι τέτοιο δεν θα ήταν συμβατό με ένα δημοκρατικό εκπαιδευτικό σύστημα σαν αυτό των ΗΠΑ. Η τελική ευθύνη των αποφάσεων, όμως, βαρύνει αποκλειστικά τους διδάσκοντες.

Ο οπλισμένος φύλακας ενός αμερικανικού πανεπιστημίου τυγχάνει απόλυτου σεβασμού από τους φοιτητές, αφού υπάρχει εκεί για τη δική τους ασφάλεια. Ακόμα και η αμερικανική Αριστερά καλοδέχεται τις υπηρεσίες που προσφέρει και δεν τον αντιμετωπίζει με βάση το γνώριμό μας, συμπλεγματικό μετεμφυλιοπολεμικό δόγμα, «μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι». Τυχόν απουσία φύλακα προκαλεί αίσθημα ανασφάλειας, όχι ανακούφισης, στους φοιτητές!

Οι οποίοι φοιτητές – περιττό που το επισημαίνω – βρίσκονται εκεί με μοναδικό σκοπό να μορφωθούν και να πάρουν εφόδια για τη ζωή τους. Πολλοί μάλιστα εργάζονται στον ελεύθερο χρόνο τους ώστε να καλύψουν τα έξοδα των σπουδών τους. Για κακή τους τύχη, από το πρόγραμμα σπουδών απουσιάζει το μάθημα του «επαναστατικού» χαβαλέ. Το οποίο θα πρέπει να είναι αρκετά ενδιαφέρον, αν κρίνω από το γεγονός ότι είναι το μόνο στο οποίο πολλοί (ευτυχώς όχι οι περισσότεροι) Έλληνες συμφοιτητές τους κατά κανόνα αριστεύουν. Ενίοτε, μάλιστα, φτάνουν να κατακτήσουν ως και υψηλά αξιώματα στην ελληνική πολιτεία!

Έχει αυτή η πολιτεία την θέληση και την δυνατότητα να προστατέψει εκείνους τους πολλούς που μπαίνουν στα πανεπιστήμια της χώρας με αληθινό σκοπό να μορφωθούν; Ή, για να γίνω πιο συγκεκριμένος, θα εφαρμόσει αποφασιστικά στην πράξη τον πρόσφατο θεσμικό εξορθολογισμό του «πανεπιστημιακού ασύλου», το οποίο είχε μετατρέψει τα πανεπιστήμια σε πολιτικές χωματερές (για να μην χρησιμοποιήσω κάποια άλλη, λιγότερο πολιτικά ορθή έκφραση);

Δύσκολο το βλέπω... Φοβούμαι πως τα γνωστά κουκουλοφόρα τάγματα του «προοδευτικού» χώρου δεν πρόκειται να αφήσουν πεζοδρόμιο αξήλωτο σ’ ολόκληρη την πόλη! Εκτός αν οι (άμεσοι ή έμμεσοι) ιδεολογικοί καθοδηγητές τους έχουν λάβει, πλέον, τα μηνύματα της κοινωνίας. Κι έχουν αποφασίσει να ωριμάσουν πολιτικά...

ΤΟ ΒΗΜΑ

Τρίτη 6 Αυγούστου 2019

ΤΟ ΒΗΜΑ - Αλέξη, ψήφο κατά συνείδηση για το πανεπιστημιακό άσυλο!

Ο Αλέξης Τσίπρας έχει την ευκαιρία να κάνει μία γενναία πολιτική υπέρβαση...


Η επαναφορά (αναίρεση της κατάργησης) του λεγόμενου «πανεπιστημιακού ασύλου», απότοκη ιδεολογικών εμμονών υπουργών παιδείας που προηγήθηκαν, υπήρξε σφάλμα της κυβέρνησης Τσίπρα, τόσο από πρακτική όσο και από πολιτική άποψη.

Από πρακτική άποψη, έδωσε το τελειωτικό χτύπημα στα πανεπιστήμια σε ό,τι αφορά το αίσθημα της ασφάλειας διδασκόντων και διδασκομένων, ενώ κάθε άλλο παρά διασφάλισε την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στους χώρους εκείνους. Συχνά, μάλιστα, η ελευθερία της έκφρασης καταργήθηκε στην πράξη από βίαιες παρεμβάσεις οργανωμένων ομάδων «διαφωνούντων»...

Από διαφορετική σκοπιά, η επαναφορά του ασύλου ελάχιστη πολιτική πίστωση πρόσφερε στην προηγούμενη κυβέρνηση, αφού η ίδια η κοινωνία – πλην ελαχίστων ιδεολογικά εμμονικών – δεν φάνηκε να «αγκαλιάζει» αυτή την επιλογή. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, όταν τόσοι και τόσοι γονείς έχουν παιδιά που σπουδάζουν σε ελληνικά πανεπιστήμια τα οποία αφέθηκαν να μετατραπούν σε άντρα βίας και ανομίας;

Ο Αλέξης Τσίπρας, λοιπόν, έχει μπροστά του μία μοναδική ευκαιρία γενναίας πολιτικής υπέρβασης που θα μπορούσε να αποδειχθεί κίνηση «ματ» για την διαμόρφωση ενός ανανεωμένου και εκσυγχρονισμένου κεντροαριστερού προφίλ του κόμματός του: Ας αποδεσμεύσει τα μέλη της κοινοβουλευτικής του ομάδας από την υποχρέωση συντεταγμένης στάσης στο ζήτημα του ασύλου, και ας επιτρέψει (ενθαρρύνει!) ψήφο κατά συνείδηση στην επικείμενη ψηφοφορία στη Βουλή.

Όχι μόνο θα αποδείξει έτσι ότι έχει το θάρρος της (έμμεσης, έστω) αναγνώρισης ενός πολιτικού λάθους, αλλά και θα σηματοδοτήσει μία αλλαγή φιλοσοφίας στο κόμμα του, από τον παρωχημένο ιδεοληπτικό δογματισμό στον ευέλικτο πολιτικό πραγματισμό που απαιτεί η εποχή.

Ένα είναι βέβαιο: Για να εξελιχθεί πολιτικά ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει πρώτα να αναμετρηθεί με τον ίδιο τον παλιό του εαυτό. Αν θέλει να αρχίσει πάλι να πείθει την κοινωνία για την ειλικρίνεια των προθέσεών του, θα χρειαστεί να θυσιάσει το δόγμα «τα έκανα όλα σωστά» προς όφελος της έμπρακτης δέσμευσης «ξέρω να ακούω και μπορώ να αναθεωρώ». Για χάρη της πολύπαθης Παιδείας, τουλάχιστον...

ΤΟ ΒΗΜΑ