Με αφορμή (αλλά μόνο αφορμή) ένα περιστατικό ακραίας βίας σε στρατιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα...
Έφτασαν στα αυτιά μου πληροφορίες για πράξεις ακραίας βίας από σπουδαστές στρατιωτικού εκπαιδευτικού ιδρύματος (το οποίο δεν θεωρώ σκόπιμο ή αναγκαίο να κατονομάσω). Επειδή τα όσα άκουσα μου φάνηκαν απίστευτα, θέλησα να διερευνήσω το ζήτημα ως το σημείο που μου επέτρεπε η δυνατότητα πρόσβασης στα ενδότερα του ιδρύματος. Και, όσα μπόρεσα να πληροφορηθώ, αληθινά με σόκαραν!
Ένα πρόσφατο περιστατικό αποκαλύπτει τον βαθμό αυθαιρεσίας στη συμπεριφορά σπουδαστών ανώτερων τάξεων, υπό την ανοχή, δυστυχώς, των διοικούντων το ίδρυμα. Περιγράφω πιο κάτω, όσο πιστότερα μπορώ, αυτά που συνέβησαν, με βάση τις πληροφορίες που συνέλεξα από αξιόπιστες πηγές.
Μία ομάδα από «λεβέντες» και «λεβέντισσες» τριτοετείς σπουδαστές, αποφάσισαν – όχι επειδή διατάχθηκαν αλλά επειδή αυτό τους υπαγόρευσε το επικυριαρχικό τους ένστικτο – να προβούν σε πράξη μεταμεσονύκτιου «εκφοβισμού» προς τους πρωτοετείς. Ακόμα και αν δεχθεί κάποιος (όχι πάντως ο γράφων) ότι ο «εκφοβισμός» εντάσσεται στην πρακτική της στρατιωτικής εκπαίδευσης, απαγορεύεται αυστηρά να εμπεριέχει πράξεις σωματικής βίας που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την σωματική ακεραιότητα (ή ακόμα και την ίδια τη ζωή) των σπουδαστών.
Οι «παλικαράδες» τριτοετείς, εν τούτοις, μάλλον θεώρησαν ότι οι πρωτοετείς αποτελούν προσωπική τους περιουσία, την οποία επιτρέπεται να διαχειριστούν κατά βούληση και για το ίδιο τους το κέφι. Έτσι, υπέβαλαν τους νεότερους σε δοκιμασίες που υπερβαίνουν κατά πολύ τις ανθρώπινες αντοχές. Για δύο πρωτοετείς σπουδαστές, λίγο έλειψε αυτό να έχει τραγικές συνέπειες...
Περίπτωση πρώτη: Ένας πρωτοετής μεταφέρθηκε σε στρατιωτικό νοσοκομείο με σοβαρότατο πρόβλημα στη σπονδυλική στήλη. Οι πρώτες εκτιμήσεις άφηναν ανοιχτό ακόμα και το ενδεχόμενο να μείνει παράλυτος. Ευτυχώς, το χειρότερο τελικά αποφεύχθηκε. Δεν είναι όμως ακόμα γνωστό αν ο σπουδαστής θα μπορέσει να ξεπεράσει απόλυτα τον σοβαρό τραυματισμό που υπέστη.
Λεπτομέρεια: Το μεθοδικά σχεδιασμένο πρόσχημα που οδήγησε στην «τιμωρία» του πρωτοετή από την ομάδα των νταήδων, προκαλεί ανατριχίλα ανάμικτη με οργή. Ο άτυχος σπουδαστής έκανε το μοιραίο «σφάλμα» να πέσει στην παγίδα που του έστησαν και να αναφερθεί στον αρχηγό της τρίτης τάξης ονομαστικά (π.χ., «ο κύριος Παπαδόπουλος»), αντί να χρησιμοποιήσει το προσηκόντως μεγαλοπρεπέστερο «ο κύριος αρχηγός της τρίτης τάξης». Και, ως γνωστόν, μόνο ο Θεός επιτρέπει να αναφερόμαστε σε Αυτόν με το όνομά Του. Ένας «αρχηγός» τρίτης τάξης, ποτέ! (Σημείωση: Ο εν λόγω αρχηγός των τριτοετών είχε άμεση συμμετοχή στην εγκληματική ενέργεια κατά του πρωτοετούς.)
Περίπτωση δεύτερη: Μία πρωτοετής σπουδάστρια μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο με ακατάσχετη αιμορραγία. Ήταν πρόσφατα χειρουργημένη για κάποιο πρόβλημα υγείας και έπρεπε να προσέχει ακόμα και τις παραμικρότερες κινήσεις της. Αυτό το γνώριζε καλά η σκληρή τριτοετής που την υπέβαλε σε σωματικά μαρτύρια. Ευτυχώς οι γιατροί πρόλαβαν μία εσωτερική αιμορραγία που θα μπορούσε να έχει μοιραίο αποτέλεσμα για την πρωτοετή...
Αυτό που προκαλεί αποτροπιασμό είναι η κυνική αντιμετώπιση του συμβάντος την επόμενη μέρα, τόσο από τους ίδιους τους τριτοετείς, όσο και από κάποιους άλλους παράγοντες του εκπαιδευτικού ιδρύματος. Ξεκινώ με τους πρώτους. Χαρακτηριστική είναι η απάντηση που έδωσαν σε καθηγήτριά τους όταν τους ρώτησε γιατί συμπεριφέρθηκαν έτσι:
«Εντάξει, δεν έγινε και τίποτα!»
Και, όταν η καθηγήτρια επισήμανε το αυτονόητο – ότι, δηλαδή, το «τίποτα» δεν εξηγεί δύο σοβαρούς τραυματισμούς που οδήγησαν στο νοσοκομείο, ο αντίλογος ήταν:
«Ε, καλά, κι εμείς έχουμε πάει νοσοκομείο!»
Το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα, είναι: Από πού πήραν το δικαίωμα κάποιοι σπουδαστές ενός στρατιωτικού εκπαιδευτικού ιδρύματος να στέλνουν νεότερους σπουδαστές στο νοσοκομείο (αντί να τους καθοδηγούν και να τους προστατεύουν, όπως επιβάλλει ο ρόλος τους) επειδή «έτσι γουστάρουν»; Τα θύματα δεν αποτελούν αναλώσιμο είδος, είναι αυριανοί υπερασπιστές της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας. Και, κάθε ενέργεια που θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους, υπονομεύει ταυτόχρονα την ικανότητά τους να ανταποκριθούν αργότερα επαρκώς στο καθήκον τους, και συνιστά πράξη εθνικής δολιοφθοράς! Αυτό δεν το σκέφτηκε κανείς;
Φυσικά, ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχει η θέση που πήραν οι διοικούντες μετά το συμβάν. Δεν διαθέτω αξιόπιστη πληροφόρηση, φοβάμαι όμως ότι ακούστηκε για μία ακόμα φορά η γνωστή κατευναστική φράση: «Παιδιά είναι και ξεπέρασαν λίγο τα όρια. Όλα καλά τώρα, ας μην δώσουμε μεγαλύτερες διαστάσεις!»
Σοκάρει, εν τούτοις, η τοποθέτηση καθηγητή της σχολής (πολίτη, όχι στρατιωτικού), έτσι όπως την πληροφορήθηκα:
«Καλά τους έκαναν. Στρατιωτική σχολή είναι, όχι το Λύκειο Ελληνίδων. Όσοι δεν αντέχουν ας πάνε σπίτι τους!»
Κλείνοντας το σημείωμα, θα ήθελα να καταστήσω σαφές ότι τα στοιχεία που παρέθεσα δεν ζητούν να στοχοποιήσουν ένα συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα (άλλωστε, απέφυγα να το κατονομάσω) αλλά να εκθέσουν, γενικότερα, μία – κατά τη γνώμη μου – παιδαγωγική παθογένεια της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Δηλαδή, στους σπουδαστές των στρατιωτικών σχολών αφήνεται να καλλιεργηθεί η λανθασμένη εντύπωση ότι ηγεσία σημαίνει δικαίωμα στην αυθαιρεσία, αντί για συναίσθηση – και ανάληψη – ευθύνης (τι όμορφα το έχει πει ο Καζαντζάκης στην «Ασκητική» του!).
Αυτό που θα πρέπει να τονίζεται ασταμάτητα στους σπουδαστές από την πρώτη ως την τελευταία μέρα της φοίτησής τους, είναι η περίφημη φράση του Βίαντα του Πριηνέα (την αναφέρει και ο Αριστοτέλης στα «Ηθικά Νικομάχεια», καθώς και ο Σοφοκλής στην «Αντιγόνη»):
«Αρχή άνδρα δείκνυσι»1
Και γυναίκα επίσης, προσθέτω (για να είμαι σύγχρονος και πολιτικά ορθός)!
1 Η άσκηση εξουσίας αποκαλύπτει τον πραγματικό χαρακτήρα του ανθρώπου. Το ήθος ενός ανθρώπου κρίνεται όταν αναλάβει αξιώματα, όταν είναι σε θέση να διοικεί κάποιους άλλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου