Πόσο «δίκαια» μπορεί να χαρακτηρίζονται τα αιτήματα μίας κοινωνικής ομάδας που εκβιάζει την πολιτεία κρατώντας ως όμηρο την υπόλοιπη κοινωνία;
Γράφει ο Κώστας Παπαχρήστου
Διαβάζω και ακούω ξανά και ξανά ότι οι αγροτικές «κινητοποιήσεις» (sic), στις οποίες απροσπέλαστα μπλόκα από θηριώδη τρακτέρ/οιονεί τανκς στερούν από την υπόλοιπη κοινωνία το αυτονόητο δικαίωμα στην ελεύθερη μετακίνηση, είναι «δικαιολογημένες», αφού το μόνο που ζητούν οι αγρότες (εντός ή εκτός εισαγωγικών) είναι να ικανοποιηθούν τα «δίκαια» αιτήματά τους.
Αν όλα τα αιτήματα των αγροτών είναι εξ ορισμού πάντοτε δίκαια - επιχείρημα που οι ίδιοι οι αγρότες διαχρονικά προβάλλουν - θα πρέπει αυτονόητα να ικανοποιούνται στο σύνολό τους από ένα κράτος δικαίου. Όμως, τι σημαίνει «δίκαια»; Για παράδειγμα, δεν θα πρέπει να κρίνονται ως δίκαια, παρόμοια ή ανάλογα αιτήματα άλλων κοινωνικών κλάδων, όταν αυτοί πλήττονται έντονα ή καταστρέφονται από μία οικονομική κρίση; Τα αιτήματα των ηρωικών και κακοπληρωμένων γιατρών και εκπαιδευτικών σε ακριτικές περιοχές και νησιά που δεν προσφέρουν καν σταθερή και οικονομικά προσιτή στέγη; Των εξίσου κακοπληρωμένων αστυνομικών και πυροσβεστών που θεωρούνται αναλώσιμα του κράτους; Των νέων αξιωματικών των Ε.Δ. που φτάνουν να αντιμετωπίζουν ακόμα και δυσκολίες επιβίωσης (γνώρισα από κοντά τέτοιες περιπτώσεις);
Τα βασικά ερωτήματα είναι κατ' ουσίαν ρητορικά: Έχει η πολιτεία τη δυνατότητα να ικανοποιεί όλα τα αιτήματα που μεμονωμένες κοινωνικές ομάδες αντιλαμβάνονται, επιλεκτικά, ως «δίκαια»; Και επίσης: Γιατί αυτό που θεωρούν οι αγρότες ως «δίκιο» τους υπερισχύει του δημοκρατικά εγγυημένου δικαιώματος των πολιτών στην ελεύθερη χρήση των δημόσιων δρόμων;
Όπως είχαμε σημειώσει παλιότερα [1], η ίδια η έννοια της δικαιοσύνης είναι από τη φύση της ασαφής, επιδεχόμενη πολλαπλές ερμηνείες. Έτσι, για τη θεμελίωση ενός κράτους δικαίου, η κάθε κοινωνία είναι αναγκασμένη να αποδεχθεί ένα σύνολο κοινωνικών συμβάσεων, τους νόμους της πολιτείας, οι οποίοι καθορίζουν τα όρια των δικαιωμάτων των πολιτών, και τους οποίους όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να σέβονται. Και ο σεβασμός στους νόμους υπερβαίνει το υποκειμενικό περί δικαίου αίσθημα, το οποίο βασίζεται κατά κύριο λόγο σε επί μέρους ηθικές αντιλήψεις.
Εν τούτοις, με επίκληση ενός υποτιθέμενου ηθικού δικαίου τους, οι αγρότες παραβιάζουν διαχρονικά, συστηματικά και κατά το δοκούν τον νόμο, υποκαθιστώντας τον αυθαίρετα με έναν «νόμο» δικής τους επινόησης με σκοπό τον εκβιασμό της πολιτείας μέσω ομηρίας της υπόλοιπης κοινωνίας. Για της οποίας κοινωνίας το δίκιο (άνευ εισαγωγικών) οι εκβιαστές προκλητικά αδιαφορούν.
Έχει αυτή η πολιτεία τη βούληση να επιβάλει την εφαρμογή των νόμων και να προασπίσει, ως οφείλει, το κράτος δικαίου; Ή μήπως υπερισχύει το γνωστό «δίκιο» του πολιτικού κόστους και πολιτικού οφέλους;
Αυταποδείκτως ρητορικά τα ερωτήματα...
