Απολείπειν ο πνευματικός άνθρωπος «Αιχμήν»!

Πολλοί πιστεύουν ότι η κρίση στη χώρα είναι αμιγώς οικονομική. Ότι, αν βρίσκαμε τα λεφτά που μας λείπουν, θα ξαναγινόμασταν μια υγιής κοινωνία που θα συνέχιζε ατάραχη κι ευτυχισμένη το δρόμο της στα χνάρια του πρόσφατου παρελθόντος της! Η άποψη αυτή δείχνει να αντιμετωπίζει την οικονομία σαν μια αυθύπαρκτη έννοια, αποκομμένη απ’ την ίδια τη ζωή. Όμως, ένα χαρτονόμισμα δεν έχει καμία απολύτως αξία μέχρι τη στιγμή που θα αποφασίσει κανείς πώς θα το χρησιμοποιήσει. Μπορεί, π.χ., να αγοράσει το βιβλίο που θα του ανοίξει ξαφνικά νέους, πρωτόγνωρους δρόμους στην εξέλιξη της συνειδητότητάς του, ή να προσφέρει ένα ολόκληρο πανέρι φρέσκιες γαρδένιες στην ακόρεστη ματαιοδοξία της βεντέτας του λαϊκού άσματος!

Η σύγχρονη Ελλάδα έχει ήδη και προ πολλού κάνει τις επιλογές της. Επιλογές που πληρώνει με μια κρίση χωρίς προηγούμενο, που μόνο στην επιφάνεια είναι οικονομική. Γιατί, της οικονομικής κατάρρευσης προηγήθηκε η χρεοκοπία του ίδιου μας του πολιτισμού, ενός πολιτισμού τον οποίο εμείς πρώτοι διδάξαμε, και τον οποίο βολικά τώρα επικαλούμαστε προκειμένου να ενεργοποιήσουμε προς όφελός μας τα ανακλαστικά της προς εμάς αιώνιας ευγνωμοσύνης των οικονομικών εταίρων μας!

Το άκουσε ένα πολύ δικό μου πρόσωπο σε μια παρέα γυναικών που βρέθηκε τις προάλλες: «Ωχ, μωρέ, με τους διανοούμενους και τους πνευματικούς ανθρώπους που είναι ανίκανοι να ζήσουν και το μόνο που ξέρουν είναι να σκέφτονται και να φιλοσοφούν! Παρηγορούνται για την προσωπική τους ανεπάρκεια να χαρούν, να απολαύσουν, να περάσουν καλά, στρεφόμενοι στο πνεύμα και την αναζήτηση της ‘ουσίας’ της ζωής!» Το μήνυμα του νέου Ελληνικού «πολιτισμού» είναι απλό: Καταργήστε το πνεύμα, την κουλτούρα, τη δημιουργική σκέψη, την αναζήτηση του ωραίου, την αυτεπίγνωση, τον προβληματισμό. Πουλήστε τρέλα και μαγκιά, πουλήστε «ώπα»! Κάψτε το πνεύμα στο βωμό του Πάνου Κιάμου: «Οι Έλληνες πρέπει να γλεντάνε, μωρέ! Αυτό κρατάει την ταυτότητά τους αναλλοίωτη.» (Εξάλλου, φαίνεται να συμφωνούν μαζί του και εγνωσμένου κύρους επαναστάτες, όρα Β. Παπακωνσταντίνου!)

Οι δυστυχείς πνευματικοί άνθρωποι, όμως, εκτός από τις νυχτερινές παρέες απαίδευτων γυναικών, βρίσκονται τώρα εξωστέοι και από ευυπόληπτα πνευματικά στέκια! Ένα πρόσφατο άρθρο στο έγκριτο aixmi.gr με σόκαρε πραγματικά και με έκανε να αναρωτηθώ σε ποιο κοινό απευθύνεται, τελικά, αυτό το site. Το άρθρο ανήκει στη ζωγράφο Α.Ξ., και φαίνεται να έχει γραφεί υπό συνθήκες έντονου θυμού (η αγανάκτηση, άλλωστε, είναι το trendy συναίσθημα του καιρού μας!). Με αφορμή μια ανοιχτή επιστολή ομάδας διανοουμένων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με αντικείμενο το διαβόητο πια μνημόνιο, η αρθρογράφος επιτίθεται με απερίγραπτη μανία συλλήβδην εναντίον όσων θα μπορούσε ένας φυσιολογικός νους να χαρακτηρίσει ως «πνευματικούς ανθρώπους». Για την ακρίβεια, αμφισβητεί ακόμα και αυτή τούτη την έννοια του πνευματικού ανθρώπου, λέγοντας απροκάλυπτα ότι τέτοιο είδος δεν υφίσταται καν, αλλά αποτελεί απλό ναρκισσιστικό εφεύρημα:

«Και δεν είναι οι ακραίες σημερινές συνθήκες που κατευθύνουν τη σκέψη μου. Απλά τώρα είναι περισσότερο εμφανές ότι οι πνευματικοί άνθρωποι είναι μια επινοημένη κατηγορία με μέλη που αυτοχρίζονται.» (!)

Και το παραλήρημα απρόκλητης οργής κατά πάντων των διανοουμένων (όχι απλά αυτών που συνέταξαν την επίμαχη επιστολή) κορυφώνεται πιο κάτω:

«Αλήθεια, πόσο διαφέρουν τα λεγόμενα και οι διαμαρτυρίες τους από τις αναλύσεις καφενείου, που όλοι κάνουμε καθημερινά; Έχουν, ίσως, άλλο κύρος. Ε, και; Ως τι καλούνται να δράσουν; Ως ναυαγοσώστες; Ως υποκατάστατο ηγεσίας; Ως παρηγορητές;»

Στην παρέμβασή μου, όπου ζητούσα ευγενικά από την αρθρογράφο να επανεξετάσει τις απαξιωτικές θέσεις της προς το σύνολο του πνευματικού κόσμου της χώρας, απάντησε ένας (μάλλον νεαρός) αναγνώστης (διατηρώ την ορθογραφία του):

«Γιατι να ζητησει συγγνωμη; μια χαρα τα λεει! τι ειναι πνευματικος ανθρωπος κυριε μου; δωστε ορισμο! α, μου πιανετε μισο κιλο πνευμα; την εχουμε ψωνισει ολοι σ’αυτη τη χωρα!»*

«Μισό κιλό πνεύμα», όπως λέμε «μισό κιλό γραβιέρα Νάξου» ή «μισό κιλό χαλβά Φαρσάλων»! Και όσοι τολμούν να σκέπτονται, «την έχουν ψωνίσει»! Μόλις τώρα αρχίζω να καταλαβαίνω γιατί ο Δημήτρης Λιαντίνης πήρε τα βουνά και δεν κατέβηκε ποτέ ξανά! Μια νέα γενιά ανθρώπων που πνίγονται μες στο δηλητήριο του ίδιου τους του θυμού, ενός θυμού που κατάντησε σήμερα να είναι πιστοποιητικό πολιτικής ορθότητας και διαβατήριο κοινωνικής αποδοχής... Η εύκολη απαξίωση κάθε πνευματικού επιτεύγματος που κατακτήθηκε με ατέλειωτες ώρες μελέτης ή αυτογνωστικής ενδοσκόπησης... Ένας ολόκληρος πολιτισμός που επιχειρείται ελαφρόκαρδα να ακυρωθεί με μία και μόνη πινελιά κάποιας προπετούς νέας ζωγράφου, στην οποία τα παντοδύναμα μέσα ηλεκτρονικής ενημέρωσης έκαναν την τιμή να παράσχουν βήμα για δημόσια παροχέτευση ατομικής οργής, αν όχι και προσωπικού συμπλέγματος!

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διώξει το aixmi τους πνευματικούς ανθρώπους του τόπου από τακτικούς αναγνώστες του, αν αυτό είναι το ζητούμενο. Κι εκείνοι ούτως ή άλλως θα αποχωρήσουν με το κεφάλι ψηλά, αφού η αυταξία τους δεν περνάει μέσα από την έγκριση κανενός ή καμίας αρθρογράφου, όπως και οποιουδήποτε σαχλαμαρίζοντος αναγνώστη-σχολιαστή με ανύπαρκτο ηθικό και πνευματικό επίπεδο. Θα ήταν κρίμα όμως να δούμε κάποια μέρα το αξιόλογο κι αγαπητό αυτό site να έχει μετατραπεί σε άλλον έναν ασήμαντο ηλεκτρονικό σκουπιδότοπο του αχανούς διαδικτύου... Πολύ κρίμα, κύριε Παναγιωτόπουλε!

* Το aixmi επέλεξε να μη δημοσιεύσει την ανταπάντησή μου στο σχόλιο αυτό, θέλοντας προφανώς να προσφέρει το πλεονέκτημα της τελευταίας λέξης στον εν λόγω αναγνώστη...