Περί τυπολατρών και δικτατόρων: Ένας γρίφος για δυνατούς λύτες!

Παραθέτω δύο αληθινές και άκρως διδακτικές ιστορίες που φαίνονται (αλλά ίσως να μην είναι) άσχετες μεταξύ τους…

Ιστορία πρώτη:

Βερολίνο, 30 Ιανουαρίου 1933… Στους δρόμους υπάρχει μεγάλη έξαψη από τις ενθουσιώδεις εκδηλώσεις και τη γιγαντιαία παρέλαση των οπαδών ενός ακραία ριζοσπαστικού κόμματος. Ο αρχηγός τους, ένας άνθρωπος με ιδιόμορφη προσωπικότητα που τη χαρακτηρίζει ένας παρανοϊκός φανατισμός και μια ολοφάνερα δικτατορική ψυχοσύνθεση, έχει μόλις λάβει το χρίσμα του Καγκελάριου της Γερμανίας.

Η πολιτική αυτή επιλογή ήταν προϊόν ψυχρών υπολογισμών εκ μέρους έμπειρων πολιτικών, οι οποίοι κάθε άλλο παρά συμπαθούσαν τον εν λόγω επικίνδυνο ημιπαράφρονα. Πίστευαν, εν τούτοις, ότι, αναθέτοντάς του μια τέτοια θέση εξουσίας, θα μπορούσαν αποτελεσματικότερα να ελέγχουν τις κινήσεις του.

Η συνέχεια είναι σε όλους γνωστή…

Δίδαγμα πρώτο: Σκέψου καλά πριν δώσεις εξουσία σε εν δυνάμει δικτάτορες, ευελπιστώντας ότι έτσι αφενός θα τους κατευνάσεις και αφετέρου θα μπορείς αφ’ υψηλού να τους ελέγχεις καλύτερα. Ιδιαίτερα αν αυτοί ουδέποτε κατόρθωσαν (ή και θέλησαν) να αποκρύψουν το χαρακτήρα και τις προθέσεις τους…

Ιστορία δεύτερη:

Η κλασική, βρετανικής παραγωγής ταινία “A Night to Remember” (1958) είναι, κατά πολλούς, η κορυφαία και πλέον αξιόπιστη κινηματογραφική αναπαράσταση των γεγονότων της μοιραίας νύχτας – 14 προς 15 Απριλίου 1912 – που βυθίστηκε ο «Τιτανικός». Ένα κωμικοτραγικό ενσταντανέ που περιγράφει η ταινία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και προκαλεί μελαγχολία: Την ώρα που το πλοίο βυθιζόταν, επιβάτες της Τρίτης Θέσης επιχειρούσαν να ανέβουν στο επάνω κατάστρωμα για να σώσουν τις ζωές τους πηδώντας, έστω την τελευταία στιγμή, στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού (αφού, ως γνωστόν, οι σωστικές λέμβοι δεν επαρκούσαν).

Συνάντησαν, όμως, κλειδωμένες πόρτες και, κυρίως, τη σθεναρή αντίσταση μελών του πληρώματος που επέμεναν, εξαντλώντας κάθε έννοια παρανοϊκής τυπολατρίας, ότι ήταν «παράνομο» και «αντίθετο προς τον κανονισμό της εταιρείας» να παραβιάζονται οι θύρες του πλοίου. Απειλώντας, μάλιστα, και με συλλήψεις όσους τυχόν προκαλούσαν οποιαδήποτε ζημιά στο (βυθιζόμενο) σκάφος!

Δίδαγμα δεύτερο: Την ώρα που το πλοίο βυθίζεται, κάποιοι στους οποίους έχουν ανατεθεί θέσεις εξουσίας είναι δυνατό να θέσουν τους τύπους και τους κανονισμούς υπεράνω της ζωής των επιβατών!

Υπάρχει, άραγε, κάποια κρυφή μεταφυσική γραμμή που, προεκτεινόμενη στο μέλλον, θα μπορούσε σήμερα να συνδέσει a posteriori τις δύο παραπάνω ιστορικές περιστάσεις; Θα αφήσω την αναζήτηση της απάντησης του αινίγματος στη δημιουργική φαντασία του αναγνώστη. Προσθέτω μόνο τούτο, ενόψει μάλιστα επικείμενων εκλογών και σχηματισμού νέου Κοινοβουλίου:

Το πολιτικό σύστημα δικαιούται κάποτε να κάνει μια ατυχή επιλογή ως αποτέλεσμα λανθασμένης εκτίμησης κινδύνου. Η επανάληψη παρόμοιου λάθους, όμως, θα ήταν ασυγχώρητη. Για να μην πω ύποπτη…

Υστερόγραφο: Στο Δίκαιο εμφανίζεται συχνά η ανάγκη διάκρισης ανάμεσα στο γράμμα και το πνεύμα ενός νόμου. Και όπου τα δύο έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, υπερισχύει κατά κανόνα το δεύτερο. Αν συνέβαινε το αντίθετο, δεν θα είχε υπάρξει ποτέ η Νυρεμβέργη και τα τέρατα θα έβγαζαν ακόμα τη γλώσσα τους στην ανθρωπότητα, ατιμώρητα! (Βέβαια, οι πολιτικοί επίγονοι των τεράτων δεν δείχνουν να ενοχλούν ιδιαίτερα κάποιους σύγχρονους «προοδευτικούς» ταλιμπάν της θεσμικής τυπολατρίας. Όμως, αυτό είναι μια άλλη ιστορία…)

Aixmi.gr