Τη δεκαετία του ’60, η τότε Πολιτεία επιχείρησε να «εκσυγχρονίσει» την προσφυγική παραγκούπολη της Δραπετσώνας γκρεμίζοντας τα εργατικά παραπήγματα και χτίζοντας στη θέση τους μοντέρνες εργατικές κατοικίες. Πολλοί κάτοικοι αντιστάθηκαν. Άλλοι μάζεψαν τα λιγοστά υπάρχοντά τους και τράβηξαν το δρόμο της μοίρας τους, σε μιαν άλλης μορφής προσφυγιά...
Τα γεγονότα της Δραπετσώνας ίσως θα είχαν περάσει απαρατήρητα από την «καθωσπρέπει» κοινωνία μας, αν δεν τα είχαν κάνει αθάνατα οι στίχοι ενός κορυφαίου ποιητή (Τάσος Λειβαδίτης) και οι νότες ενός κορυφαίου μουσικοσυνθέτη (Μίκης Θεοδωράκης).
Video
Σήμερα, η λέξη «παράγκα» προκαλεί εντελώς διαφορετικούς συνειρμούς σε συσχετισμό με την ευρύτερη περιοχή του Πειραιώς. Μια παράγκα που όχι μόνο δεν γκρεμίζεται με τίποτα, αλλά ολοένα δυναμώνει και θεριεύει, απλώνοντας τα κοκκινωπά πλοκάμια της ακόμα και σε περιοχές που κάποτε αποτελούσαν ιερά σύμβολα άλλων χρωμάτων – και άλλων ηθών...
Τα πλοκάμια αυτά τύλιξαν ασφυκτικά και την καρδιά μιας πόλης που ήταν ταυτισμένη (λανθασμένα, όπως τελικά αποδείχθηκε) με το αθλητικό μεγαλείο της προσφυγιάς. Πονάει κάποιους από εμάς η διαπίστωση, αλλά πρέπει επιτέλους να αντικρίσουμε την πραγματικότητα κατάματα: Τίποτα, πέρα από τις μνήμες, δεν έμεινε να συνδέει σήμερα τη Νέα Φιλαδέλφεια με την ΑΕΚ. Θαρρείς και το γκρέμισμα του ιστορικού γηπέδου, το Μάη του 2003, γκρέμισε και την αυταπάτη του άρρηκτου συσχετισμού μιας αθηναϊκής συνοικίας (που κανείς δεν θα την ξεχώριζε αν δεν υπήρχε εκεί το «σπίτι» της ΑΕΚ) με το όνομα και την ιστορία του μεγάλου αθλητικού συλλόγου.
Ενδεικτικό της αποδόμησης του ατυχούς αυτού συσχετισμού είναι, νομίζω, το γεγονός ότι οι κάτοικοι της σημερινής Νέας Φιλαδέλφειας έχουν εκλέξει μια δημοτική αρχή η οποία – εκτός του ότι ο ανώτατος θεσμικός εκπρόσωπός της είναι δεδηλωμένος οπαδός αντίπαλου, ιχθυώνυμου σωματείου – έκανε εξαρχής σημαία της πολιτικής της την αποτροπή της ανέγερσης ενός νέου γηπέδου της ΑΕΚ στην ιστορική του θέση. Και, αξιοποιώντας κάθε νομικό μέσο που τους παρέχεται, οι κάτοικοι αυτοί αποδύονται με ιερό φανατισμό, θα λέγαμε, σε έναν αγώνα οριστικής εκδίωξης της ΑΕΚ από την πόλη τους. Αδιαφορώντας ακόμα και για το γεγονός ότι το χτίσιμο του γηπέδου θα σήμαινε θέσεις εργασίας και σημαντική ανάπλαση για την περιοχή...
Είναι στιγμές που ζηλεύω στ’ αλήθεια τον Ολυμπιακό! Είναι το σύμβολο μιας πόλης που τον τοποθετεί πάνω από κάθε άλλη ιδέα, βάζοντας στην άκρη, για χάρη του, πολιτικές διαφορές και κομματικές συμπάθειες ή αντιπάθειες. Μιας πόλης που είναι περήφανη για την ομάδα της (όπως πιστοποιεί και το σχετικό τραγούδι) και δεν θα μπορούσε να διανοηθεί την ύπαρξή της δίχως αυτήν!
Στον αντίποδα της παραπάνω σχέσης βρίσκεται εκείνη ανάμεσα στην ΑΕΚ και τη Νέα Φιλαδέλφεια. Ο τόπος αυτός ποτέ δεν ταυτίστηκε στ’ αλήθεια με την ΑΕΚ. Ενδεικτική είναι η σιωπή των ποιητών, που σπάνια αισθάνθηκαν την ανάγκη να υμνήσουν το μέρος σε συσχετισμό με το προσφυγικό σωματείο που φιλοξενούσε. Η ΑΕΚ ήταν πάντα ομάδα της Πόλης, όχι της Φιλαδέλφειας! Και, με τα χρόνια, η φιλοξενία εκφυλίστηκε σε απλή ανοχή προς την ΑΕΚ. Ώσπου στο τέλος έγινε ανοιχτή έχθρα γι’ αυτήν...
Ίσως ήρθε, λοιπόν, η επώδυνη στιγμή για το σωματείο της προσφυγιάς να ακολουθήσει και πάλι τη μοίρα του. Αναζητώντας νέους τόπους να στεγαστεί, νέα χώματα να ριζώσει. Σαν τους απόκληρους της Δραπετσώνας:
Πάρ’ το στεφάνι μας, πάρ’ το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή.
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου,
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί!
Βέβαια, φτωχή δεν μπορείς να πεις τη σημερινή ΑΕΚ, κάθε άλλο! Φτωχή κι ασήμαντη ίσως ξαναγίνει η Φιλαδέλφεια σαν πάψει να ενσαρκώνει το όνειρο εκατοντάδων χιλιάδων προσκυνητών, που δεν θα ‘χουν πια λόγο να περνούν από έναν τόπο που τους πληγώνει. Κάτι σαν αυτό που ένιωσε ο παππούς μου όταν πήγε κάποτε ως απλός τουρίστας στο χωριό του στη Μικρασία...
Κι αν ποτέ ο δρόμος με φέρει να περάσω – χωρίς να σταματήσω – από εκείνα τα μέρη όπου έμαθα από παιδί τι σημαίνει ΑΕΚ, δύσκολα θα καταφέρω, φοβάμαι, να συγκρατήσω μια αυθόρμητη, παρατεταμένη, ελληνοπρεπέστατη χειρονομία! Όπως αυτή που, κατά παράβαση του κώδικα αθλητικού ήθους κι ευπρέπειας, απευθύνουμε κάποιες φορές σαν περνάμε έξω από γνωστό, κακόγουστο κτίσμα με ηρωική ονομασία, κάπου στο Νέο Φάληρο...
Aixmi.gr
Τα γεγονότα της Δραπετσώνας ίσως θα είχαν περάσει απαρατήρητα από την «καθωσπρέπει» κοινωνία μας, αν δεν τα είχαν κάνει αθάνατα οι στίχοι ενός κορυφαίου ποιητή (Τάσος Λειβαδίτης) και οι νότες ενός κορυφαίου μουσικοσυνθέτη (Μίκης Θεοδωράκης).
Video
Σήμερα, η λέξη «παράγκα» προκαλεί εντελώς διαφορετικούς συνειρμούς σε συσχετισμό με την ευρύτερη περιοχή του Πειραιώς. Μια παράγκα που όχι μόνο δεν γκρεμίζεται με τίποτα, αλλά ολοένα δυναμώνει και θεριεύει, απλώνοντας τα κοκκινωπά πλοκάμια της ακόμα και σε περιοχές που κάποτε αποτελούσαν ιερά σύμβολα άλλων χρωμάτων – και άλλων ηθών...
Τα πλοκάμια αυτά τύλιξαν ασφυκτικά και την καρδιά μιας πόλης που ήταν ταυτισμένη (λανθασμένα, όπως τελικά αποδείχθηκε) με το αθλητικό μεγαλείο της προσφυγιάς. Πονάει κάποιους από εμάς η διαπίστωση, αλλά πρέπει επιτέλους να αντικρίσουμε την πραγματικότητα κατάματα: Τίποτα, πέρα από τις μνήμες, δεν έμεινε να συνδέει σήμερα τη Νέα Φιλαδέλφεια με την ΑΕΚ. Θαρρείς και το γκρέμισμα του ιστορικού γηπέδου, το Μάη του 2003, γκρέμισε και την αυταπάτη του άρρηκτου συσχετισμού μιας αθηναϊκής συνοικίας (που κανείς δεν θα την ξεχώριζε αν δεν υπήρχε εκεί το «σπίτι» της ΑΕΚ) με το όνομα και την ιστορία του μεγάλου αθλητικού συλλόγου.
Ενδεικτικό της αποδόμησης του ατυχούς αυτού συσχετισμού είναι, νομίζω, το γεγονός ότι οι κάτοικοι της σημερινής Νέας Φιλαδέλφειας έχουν εκλέξει μια δημοτική αρχή η οποία – εκτός του ότι ο ανώτατος θεσμικός εκπρόσωπός της είναι δεδηλωμένος οπαδός αντίπαλου, ιχθυώνυμου σωματείου – έκανε εξαρχής σημαία της πολιτικής της την αποτροπή της ανέγερσης ενός νέου γηπέδου της ΑΕΚ στην ιστορική του θέση. Και, αξιοποιώντας κάθε νομικό μέσο που τους παρέχεται, οι κάτοικοι αυτοί αποδύονται με ιερό φανατισμό, θα λέγαμε, σε έναν αγώνα οριστικής εκδίωξης της ΑΕΚ από την πόλη τους. Αδιαφορώντας ακόμα και για το γεγονός ότι το χτίσιμο του γηπέδου θα σήμαινε θέσεις εργασίας και σημαντική ανάπλαση για την περιοχή...
Είναι στιγμές που ζηλεύω στ’ αλήθεια τον Ολυμπιακό! Είναι το σύμβολο μιας πόλης που τον τοποθετεί πάνω από κάθε άλλη ιδέα, βάζοντας στην άκρη, για χάρη του, πολιτικές διαφορές και κομματικές συμπάθειες ή αντιπάθειες. Μιας πόλης που είναι περήφανη για την ομάδα της (όπως πιστοποιεί και το σχετικό τραγούδι) και δεν θα μπορούσε να διανοηθεί την ύπαρξή της δίχως αυτήν!
Στον αντίποδα της παραπάνω σχέσης βρίσκεται εκείνη ανάμεσα στην ΑΕΚ και τη Νέα Φιλαδέλφεια. Ο τόπος αυτός ποτέ δεν ταυτίστηκε στ’ αλήθεια με την ΑΕΚ. Ενδεικτική είναι η σιωπή των ποιητών, που σπάνια αισθάνθηκαν την ανάγκη να υμνήσουν το μέρος σε συσχετισμό με το προσφυγικό σωματείο που φιλοξενούσε. Η ΑΕΚ ήταν πάντα ομάδα της Πόλης, όχι της Φιλαδέλφειας! Και, με τα χρόνια, η φιλοξενία εκφυλίστηκε σε απλή ανοχή προς την ΑΕΚ. Ώσπου στο τέλος έγινε ανοιχτή έχθρα γι’ αυτήν...
Ίσως ήρθε, λοιπόν, η επώδυνη στιγμή για το σωματείο της προσφυγιάς να ακολουθήσει και πάλι τη μοίρα του. Αναζητώντας νέους τόπους να στεγαστεί, νέα χώματα να ριζώσει. Σαν τους απόκληρους της Δραπετσώνας:
Πάρ’ το στεφάνι μας, πάρ’ το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή.
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου,
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί!
Βέβαια, φτωχή δεν μπορείς να πεις τη σημερινή ΑΕΚ, κάθε άλλο! Φτωχή κι ασήμαντη ίσως ξαναγίνει η Φιλαδέλφεια σαν πάψει να ενσαρκώνει το όνειρο εκατοντάδων χιλιάδων προσκυνητών, που δεν θα ‘χουν πια λόγο να περνούν από έναν τόπο που τους πληγώνει. Κάτι σαν αυτό που ένιωσε ο παππούς μου όταν πήγε κάποτε ως απλός τουρίστας στο χωριό του στη Μικρασία...
Κι αν ποτέ ο δρόμος με φέρει να περάσω – χωρίς να σταματήσω – από εκείνα τα μέρη όπου έμαθα από παιδί τι σημαίνει ΑΕΚ, δύσκολα θα καταφέρω, φοβάμαι, να συγκρατήσω μια αυθόρμητη, παρατεταμένη, ελληνοπρεπέστατη χειρονομία! Όπως αυτή που, κατά παράβαση του κώδικα αθλητικού ήθους κι ευπρέπειας, απευθύνουμε κάποιες φορές σαν περνάμε έξω από γνωστό, κακόγουστο κτίσμα με ηρωική ονομασία, κάπου στο Νέο Φάληρο...
Aixmi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου