ΤΟ ΒΗΜΑ - Η γυναίκα στην κουπαστή και ο συμβολικός κόσμος του «Τριστάνου»

Το αεράκι που φυσούσε στο κατάστρωμα μετρίαζε κάπως την αυγουστιάτικη ζέστη. Την πρόσεξα καθώς ήταν ακουμπισμένη στην κουπαστή κοιτώντας μάλλον αφηρημένα προς το πέλαγος. Ήταν ωραία γυναίκα, ίσως η ωραιότερη που έχω δει! Κάποιος τη φώναξε, κι έτσι έμαθα τ’ όνομά της. Είχε κάτι από θάλασσα...

Από δύο ηλικιωμένες κυρίες που «κουτσομπόλευαν» μεγαλόφωνα στον απέναντι πάγκο έμαθα την ιστορία της: «Αυτή που βλέπεις, Μαρία μου, την πάντρεψαν μικρή με έναν πολύ πλούσιο. Δεν ήξερε τι είχε, σου λέω! Και κάποιο καλοκαίρι γνώρισε εκεί στο νησί έναν μουζικάντη. Μπατίρης, δηλαδή! Εκείνη όμως ξετρελάθηκε. Πήγε η άμυαλη στον άντρα της ευθύς και του ζήτησε διαζύγιο. Εκείνος την έδιωξε, κρατώντας το παιδί. Δεν το ξανάδε από τότε... Όσο για τον προκομμένο, τη βαρέθηκε και μετά από δυο χρόνια γνώρισε μια αρτίστα και την παράτησε. Λένε πως έχασε τα λογικά της και πηγαινοέρχεται μόνη της χειμώνα-καλοκαίρι στο νησί, η δόλια...»

Η τραγική ιστορία της ωραίας γυναίκας που ταξίδευε σαν χαμένη στις θάλασσες πληρώνοντας το τίμημα του έρωτα, μου έφερε αυτόματα στο νου την αγαπημένη μου όπερα. Ίσως η σπουδαιότερη μουσική που γράφτηκε ποτέ, το μουσικό δράμα «Τριστάνος και Ιζόλδη» (Tristan und Isolde) είναι ένα έργο πολύ σύνθετο για να χωρέσει σε μια σύντομη ανάλυση. Το ορχηστρικό πρελούδιο της πρώτης πράξης(*) θεωρήθηκε επανάσταση που γκρέμισε τα στεγανά της κλασικής μουσικής αρμονίας - αν και δεν θα πρέπει να αγνοούμε τα προφητικά κουαρτέτα του Μότσαρτ τα αφιερωμένα στον Χάυδν (όπου μάλιστα σε ένα απ’ αυτά, K 428, ακούγεται το ίδιο το θέμα του «Τριστάνου»!), όπως και τα πιανιστικά πρελούδια του Σοπέν με τις αρμονικές τους τολμηρότητες.

Το πρελούδιο του «Τριστάνου» αφήνει άφωνο τον ακροατή και με την δεξιότητα της αντιστικτικής γραφής του Βάγκνερ που, όπως γράφει σε μια ανάλυσή του ο Λέοναρντ Μπερνστάιν, «κάνει τις τρίχες να σηκωθούν»! (Πιστεύω θα συμφωνούσε και ο Μπαχ αν μπορούσε να το ακούσει.) Στην κορύφωση της δραματικής έντασης της μουσικής, ιδιαίτερα, χτίζεται ένα απίστευτα περίπλοκο αρμονικό οικοδόμημα με μουσικά θέματα που εισάγονται διαδοχικά, με κάθε νέα «φωνή» να εμπλουτίζει αντί να υπονομεύει τις ευαίσθητες αρμονικές ισορροπίες των υπολοίπων! Αρκετά, όμως, με τη μουσική ανάλυση, γιατί η όπερα του Βάγκνερ δεν εξαντλεί τη μεγαλοσύνη της στην ωραιότητα της μουσικής.

Ο «Τριστάνος» είναι και ποίηση και –κυρίως– φιλοσοφία. Είναι μια διαλεκτική σύγκρουση ανάμεσα στα σύμβολα της μέρας και της νύχτας, του φωτός και του σκότους. Και, για τους μυημένους, το φως εδώ δεν είναι το «καλό», ούτε το σκοτάδι το «κακό». Ίσως ακριβώς το αντίθετο! «Αυτό το φως... πάρτε αυτό το φως!», φωνάζει ο Τριστάνος καθώς αργοπεθαίνει...

Ο Τριστάνος και η Ιζόλδη τη μέρα ζουν στον ψεύτικο και υποκριτικό κόσμο των συμβάσεων, όπου η «τιμή» είναι η ανταμοιβή για την τυφλή υποταγή στους κανόνες. Εκείνη πρέπει να δείχνει σαν την πιστή σύζυγο του περίλαμπρου βασιλιά Μάρκε... Εκείνος, σαν ο πιστός υπερασπιστής της τιμής του μονάρχη-θείου του... Το σκοτάδι της νύχτας, όμως, φέρνει στην επιφάνεια τους αληθινούς εαυτούς των δύο εραστών: υπάρχει μόνο ο Τριστάνος και η Ιζόλδη, και τίποτ’ άλλο στον κόσμο! Κι όταν ακόμα η συμβατική τιμή του Τριστάνου χαθεί για πάντα, εκείνη θα διαλέξει και πάλι να τον ακολουθήσει στον δικό του, αιώνια σκοτεινό κόσμο, ίσαμε το θάνατο...

Το πλοίο έφτανε στην ακτή. Θυμήθηκα το καράβι που πήγαινε την Ιζόλδη νύφη νεκροζώντανη στην Κορνουάλη, στην πρώτη πράξη της όπερας. Μια «Ιζόλδη» που έβλεπα τώρα μπροστά μου ακουμπισμένη στην κουπαστή, χαμένη κάπου στο χθες, αιώνια θλιμμένη... Γιατί ο έρωτας δεν είναι δώρο που μας δίνεται: Εμείς είμαστε δώρα που δίνονται στον έρωτα! Αυτό το ήξερε καλά ο Βάγκνερ...

...Στον οποίο θα επανέλθουμε σύντομα εδώ στο «Βήμα», κάνοντας μια αναφορά στο τελευταίο και κορυφαίο έργο του, με το οποίο μας διδάσκει πώς κατακτάται η σοφία μέσω της συμπόνιας για τον συνάνθρωπο. Μιλώ, φυσικά, για τον «Πάρσιφαλ»!

(*) Δείτε το video

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Έκπτωση, επιτέλους, στην κάρτα απεριορίστων... απεργιών!

Όλοι εμείς οι αθεράπευτα ηλίθιοι (άντε μην το πω αλλιώς!) που εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε τα κρατικά μέσα μαζικής μεταφοράς αγοράζοντας μηνιαίες κάρτες, βιώνουμε φέτος ένα πραγματικό όργιο καταλήστευσής μας λόγω των αλλεπάλληλων –και με το αζημίωτο γι’ αυτούς– αρνήσεων μιας μειοψηφίας δικτατορίσκων του κρατικού συνδικαλισμού να τιμήσουν ένα ακριβοθώρητο, πλέον, προνόμιο που τους έχει (ενδεχομένως μάλιστα μη-αξιοκρατικώς) παραχωρηθεί από την πολιτεία: να έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται!

Επειδή, όμως, κι εμείς οι υπόλοιποι που υφιστάμεθα την σαδιστική επαναστατική γυμναστική τους είμαστε –όσοι ακόμα είμαστε– εργαζόμενοι, και τα 45 euros μηνιαίως της προπληρωμένης καρτο-κοροϊδίας τους δεν μας περισσεύουν (για να μην συνυπολογίσω και τα συχνά αναγκαία έξοδα μίσθωσης ιδιωτικών μεταφορικών μέσων), καλό θα ήταν η πολιτεία να κάνει για μια φορά, επιτέλους, το αυτονόητο: να μας αποζημιώσει για μία, έστω, από τις αμέτρητες φορές που είδαμε τα ακριβοπληρωμένα αυτά παλιόχαρτα με τις υπογραφές και τις φωτογραφίες μας να χάνουν de facto την χρηστική τους αξία!

Για να μην πλατειάζω: Η κάρτα «απεριορίστων διαδρομών» (sic) του Φεβρουαρίου να πωληθεί σε σημαντικά μειωμένη τιμή με την απλή επίδειξη του κουπονιού του Ιανουαρίου (όσοι δεν διαθέτουν το κουπόνι θα καταβάλλουν, φυσικά, το πλήρες αντίτιμο της κάρτας). Κατά τα λοιπά, τα όψιμα και επιλεκτικά ενεργοποιημένα «φιλεργατικά» ανακλαστικά των δύο τρίτων των πολιτικών δυνάμεων της συγκυβέρνησης υπέρ των απεργών των ΜΜΜ, προκαλούν θυμηδία –αν όχι οργή– στους απόκληρους και τους μη-προνομιούχους της κοινωνίας: τους άνεργους που πρέπει καθημερινά να «οργώνουν» την πόλη αναζητώντας δουλειά, τους μικρο-συνταξιούχους που δεν τους περισσεύει ούτε ευρώ για ταξί, τους χαμηλόμισθους του ιδιωτικού τομέα που κάνουν οικονομία ακόμα και στο φαΐ της οικογένειας για να περισσέψουν τα χρήματα για την fucking την κάρτα (ελπίζω οι μαθητές μου να μη διαβάζουν σήμερα το «Βήμα»!)...

Πλανάστε κύριοι της «πεφωτισμένης» αριστεράς αν νομίζετε ότι η μνήμη όλων των ανωτέρω είναι βραχεία!

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Στο καλό και να μας γράφετε, κύριοι συνδικαλιστές!

Ξεκινώ με μια απαραίτητη δήλωση: Δεν ανήκω ιδεολογικά στον λεγόμενο «νεοφιλελεύθερο» χώρο. Αντιπαθώ τα μάλα τους Ρεπουμπλικάνους, ενώ έχω στηλιτεύσει κατ’ επανάληψη και όσους δαιμονοποιούν συλλήβδην τους δημόσιους λειτουργούς. (Οι φαν του Θοδωρή Ζαρέτου εδώ στο «Βήμα» θα με επιβεβαιώσουν, έχοντας δαπανήσει αμύθητα ποσά εν μέσω κρίσης για την αγορά γιαουρτιών προς εκτόξευση εναντίον μου!)

Τούτων λεχθέντων προχωρώ στο παρασύνθημα, τονίζοντας εξαρχής ότι οι απόψεις που ακολουθούν είναι απολύτως προσωπικές... Δεκαετίες τώρα η αριστερίζουσα παραφιλολογία της (αείμνηστης) μεταπολιτευτικής περιόδου μιλάει για τα «δικαιώματα των εργαζομένων». Είτε για λόγους πολιτικού καιροσκοπισμού σε καθεστώς δικτατορίας του κρατισμού (το πιθανότερο), είτε κι από απλή ελαφράδα της πολιτικής σκέψης, αποφεύγει να πει τα πράγματα με τ’ όνομά τους: «τα δικαιώματα των κρατικοδίαιτων εργαζομένων»! Αξιοσημείωτη, άλλωστε, είναι η απουσία των όρων «δικαιώματα των ανέργων» και «δικαιώματα των μη-προνομιούχων του ιδιωτικού τομέα» από τα πολιτικά λεξικά της αριστεράς.

Είδαμε έτσι συντεχνιακές κινητοποιήσεις βολεμένων να βαφτίζονται «δημοκρατικοί λαϊκοί αγώνες», λες και η απεργία, π.χ., των εργαζομένων στα μέσα μαζικής μεταφοράς γινόταν και για το δίκιο μιας γραμματέως ιδιωτικής εταιρείας ή μιας ταμία κάποιου σούπερ-μάρκετ, οι οποίες θα έπρεπε να πληρώσουν το δυσβάσταχτο γι’ αυτές κόμιστρο ενός ταξί –αν το εύρισκαν κι αυτό- προκειμένου να δώσουν παρουσία στο χώρο εργασίας τους ώστε να μη βρεθούν στο δρόμο. (Ξέρετε, οι εργοδότες δεν δείχνουν ιδιαίτερα κατανοητικοί κι ευαίσθητοι σε δικαιολογίες του τύπου «δεν υπήρχαν συγκοινωνίες»!)

Με κίνδυνο τώρα οι εναντίον μου εκτοξεύσεις γαλακτοκομικών προϊόντων να προέρχονται από τους φαν του Αλέξη, προχωρώ στην ακόλουθη δημόσια τοποθέτηση που θα μπορούσε να ερμηνευθεί και ως πρόταση προς την πολιτεία: Το μόνο δικαίωμα που έχει κάποιος που πληρώνεται από το υστέρημα του ελληνικού λαού για να του προσφέρει υπηρεσίες, είναι να παραιτηθεί από τη θέση του, αποδεσμεύοντάς την για κάποιον άλλον εργαζόμενο που θα την βρει πιο ελκυστική.

Το με χρόνια συνευθύνη του κρατικού συνδικαλισμού κατεστραμμένο ελληνικό κράτος, τόσα μπορεί να δώσει, τόσα δίνει. Στο πλαίσιο άσκησης των συνταγματικών δικαιωμάτων του, ο εργαζόμενος είναι απόλυτα ελεύθερος να επιλέξει να μην εργάζεται στον δημόσιο τομέα και να αναζητήσει μια καλύτερη τύχη στον ιδιωτικό. Ως εκ τούτου, ουδεμία άρνηση προσφοράς εργασίας εκ μέρους δημόσιων λειτουργών νομιμοποιείται για καθαρά οικονομικούς λόγους, παρά μόνο για λόγους που αφορούν την ασφάλεια, την υγεία και την αξιοπρεπή μεταχείρισή τους στους χώρους εργασίας. Παραβίαση της παραπάνω συνθήκης θα πρέπει αυτόματα να οδηγεί σε απόλυση.

Λυπάμαι αν γίνομαι δυσάρεστος σε μια δράκα καλοβολεμένων με εξουσίες δικτατόρων, σκέφτομαι όμως πολύ περισσότερο τους μη-προνομιούχους που υποφέρουν εξαιτίας των στυγνών εκβιαστικών παιγνίων τους! Και, απευθυνόμενος προς το ιερατείο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης που χρησιμοποιεί (τι πρωτότυπο!) τον κρατικό συνδικαλισμό ως πέμπτη φάλαγγα για την κατάληψη της εξουσίας, τους κρούω τον αυτονόητο κώδωνα: Αν και όταν με το καλό έρθετε, θα τα βρείτε μπροστά σας!

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - «Πινακίδες από Κερί»: όταν το blogging είναι Τέχνη!

Πριν κάμποσο καιρό, με αφορμή την προκλητική συμπεριφορά ενός ανώνυμου blogger εναντίον επώνυμων δημοσιογράφων της τηλεόρασης, ο Σεραφείμ Φυντανίδης είχε κάνει παρορμητικά μια καθολικά απαξιωτική δημόσια τοποθέτηση για την οποία είμαι σίγουρος πως έχει προ πολλού μετανιώσει: Αποκάλεσε το blogging «εκδίκηση της γυφτιάς» ενάντια στην επαγγελματική δημοσιογραφία!

Τον κατά τα άλλα συμπαθή βετεράνο δημοσιογράφο διαψεύδει εύκολα, ασφαλώς, μια απλή περιδιάβαση στον αχανή κόσμο των blogs, εγχώριων και διεθνών. Αποτελώντας κι ο ίδιος μέρος αυτού του κόσμου, δεν θα αποδυθώ σε περιττές προσπάθειες υπεράσπισης του χώρου μου. Θα εστιάσω μόνο την προσοχή μου σε ένα από τα ποιοτικότερα blogs της χώρας, προτείνοντας στους αναγνώστες του «Βήματος» να βιώσουν τη μαγεία του! Θα πάνε δύο χρόνια τώρα που ανακάλυψα –τυχαία, ομολογώ– τις «ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΑΠΟ ΚΕΡΙ» (http://waxtablets.blogspot.gr/).

Με σχετική έκπληξη διαπίστωσα ότι το blog αυτό ήταν δημιούργημα μιας παλιάς συμφοιτήτριας, την οποία είχα –και εξακολουθώ να έχω– χρόνια να δω: της Πόλυς Χατζημανωλάκη. Κορυφαία επιστήμων αλλά και χαρισματική προσωπικότητα, κάποια στιγμή έκανε μια γενναία στροφή που τελικά τη δικαίωσε: Ανέδειξε τη σπουδαία λογοτέχνη που κρυβόταν μέσα της! Καταξιωμένη πλέον συγγραφέας με σημαντικό δημοσιευμένο έργο, δεν σταματά να μας προσφέρει συγκινήσεις που μόνο η Τέχνη μπορεί να χαρίσει, ακόμα και μέσα από τον (άδικα κατασυκοφαντημένο) χώρο του blogging...

Στις «ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ» ο αναγνώστης θα ανακαλύψει απίστευτης ομορφιάς λογοτεχνικά κείμενα, αλλά και φιλολογικές και ιστορικές μελέτες εξαιρετικού αναλυτικού βάθους. Θα επισημάνω ιδιαίτερα τα άρθρα που αφορούν τον Παπαδιαμάντη, κείμενα αναφοράς για όποιον ενδιαφέρεται να γνωρίσει βαθύτερα το έργο και τη ζωή του «άγιου των γραμμάτων». Ακόμα περισσότερο, όμως, θα σταθώ στην ποίηση της Χατζημανωλάκη. Μια ποίηση που άρχισε να κάνει την εμφάνισή της κάπως διστακτικά στις πρώτες ιστορικές φάσεις του blog, για να καταλήξει σε έναν αληθινό δημιουργικό πυρετό μέσα στο 2012 – με πολλά υποσχόμενους ρυθμούς και στις αρχές του 2013!

Το ποιητικό ύφος είναι μοναδικό, και είναι νομίζω μάταιο να αναζητά κανείς «επιρροές». Αυτό που εντυπωσιάζει ιδιαίτερα είναι η δεξιοτεχνία στην υπαινικτική γραφή. Θα έλεγα πως η ποίηση της Χατζημανωλάκη ανάγει τον υπαινιγμό σε τέχνη! Ο αναγνώστης παίρνει όσα στοιχεία χρειάζονται για να αποκτήσει προσωπική βιωματική σχέση με το ποίημα σε συνάρτηση με τον δικό του εμπειρικό κόσμο, μένοντας παράλληλα με την σαγηνευτικά ανεκπλήρωτη επιθυμία να ανακαλύψει τα μυστικά μονοπάτια που οδηγούν στις εσώτερες στιβάδες της σκέψης της ίδιας της δημιουργού. Έτσι, το ποίημα φαντάζει τόσο οικείο, και ταυτόχρονα τόσο άγνωστο! Μια αληθινή πρόκληση για διαρκή διερεύνηση, που κάνει την ποίηση να φαίνεται φρέσκια κι ανανεωμένη σε κάθε καινούργια ανάγνωση!

Όπως και άλλες μεγάλες γυναικείες μορφές της λογοτεχνίας (θα αναφέρω ενδεικτικά τη Μάρω Βαμβουνάκη), η Χατζημανωλάκη είναι αληθινή ανατόμος της γυναικείας ψυχής. Και η μορφή της γυναίκας ιχνογραφείται στο έργο της με μια διαχρονικότητα που καταργεί το «χθες» και το «σήμερα». Έτσι, μια ιστορική γυναικεία μορφή, μια ηρωίδα ενός κλασικού μυθιστορήματος και μια απλή γυναίκα της καθημερινότητάς μας, αναδύονται μέσα από τα κείμενα ως απλές εκφάνσεις μιας μοναδικής, αιώνιας γυναίκας – έστω κι αν η εποχή μας έχει κατακερματίσει και διαφοροποιήσει επιφανειακά την εικόνα της... Δεν προτίθεμαι να κουράσω τον αναγνώστη.

Ελπίζω το σύντομο αυτό εισαγωγικό σημείωμα να του έχει ήδη δώσει το ερέθισμα για να εξερευνήσει τον γοητευτικά αινιγματικό κόσμο των «Κέρινων Πινακίδων» της Πόλυς Χατζημανωλάκη. Θα ξαναγυρίσουμε στην μέσω του «Βήματος» περιπλάνηση στον κόσμο αυτό, με μερικές πιο εξειδικευμένες ματιές σε κάποια μικρά αριστουργήματα από το μοναδικής ποιότητας κι αισθητικής αυτό blog!

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Πολιτικά οξύμωρα...

Σήμερα θα το παίξω Βέλτσος. (Ξέρω, κάποιοι θα πείτε πως, εκεί που κατ***σε ο Βέλτσος φύτρωσα εγώ – και δεν προτίθεμαι να διαφωνήσω!) Θα το ρισκάρω, εν τούτοις...

Λοιπόν, σε ποια τριτοκοσμική χώρα το ακόλουθο απόσπασμα από φανταστική δημόσια ομιλία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης -και επίδοξου αυριανού πρωθυπουργού- θα μπορούσε και να αποτελεί πραγματικό γεγονός;

«...Και σας το δηλώνω ξεκάθαρα ότι εμείς είμαστε αντισυστημικοί. Και σαν τέτοιοι, είμαστε ενάντιοι σε κάθε μορφή εξουσίας. Γι’ αυτό ακριβώς και τη διεκδικούμε: για να την καταργήσουμε!»

(Το προηγηθέν ερώτημα ρητορικό...)

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Ο κλειστοφοβικός κόσμος της «Άννα Καρένινα»

Η μεταφορά ενός κλασικού μυθιστορήματος στη μεγάλη οθόνη δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πέραν από το να αποδυθεί σε μια στείρα αναπαράσταση καταστάσεων, ο σκηνοθέτης θα πρέπει να καθοδηγήσει τους ηθοποιούς έτσι ώστε να αποδώσουν τις εσωτερικές διαστάσεις του δράματος. Πόσο μάλλον όταν αυτό είναι το έργο ενός μεγάλου ανατόμου της ανθρώπινης ψυχής κι ενός βαθύ μελετητή των ανθρώπινων χαρακτήρων!

Η «Άννα Καρένινα» του Λέοντος Τολστόι γνώρισε αρκετές κινηματογραφικές και τηλεοπτικές διασκευές (ιδιαίτερα αξιοσημείωτες οι παραγωγές του 1935 και του 1948). Η τελευταία απόπειρα κινηματογραφικής προσέγγισης του κλασικού αριστουργήματος έκανε πρόσφατα την εμφάνισή της στις αθηναϊκές αίθουσες (“Anna Karenina”, Αγγλία 2012) σε σκηνοθεσία Joe Wright (“Atonement”, “Pride & Prejudice”).

Θυμίζουμε την υπόθεση: Η Άννα Καρένινα είναι Ρωσίδα αριστοκράτισσα της δεκαετίας του 1870, παντρεμένη με τον Αλέξι Καρένιν, έναν ήσυχο αξιωματούχο της κυβέρνησης που όλοι στη Ρωσία χαρακτηρίζουν ως «άγιο». Εν τούτοις, η Άννα είναι πρόθυμη να θυσιάσει την υψηλή κοινωνική της θέση και να απαρνηθεί ακόμα και τον γιο της για χάρη μιας παθιασμένης σχέσης με έναν νεαρό αξιωματικό του ιππικού, προκαλώντας σκάνδαλο στη συντηρητική Ρωσική αριστοκρατία...

Η ταινία αναπόφευκτα δημιουργεί συνειρμούς με το κλασικό δράμα του Laurence Olivier, “Henry V” (1944). Και οι δύο ταινίες αρχίζουν ως κινηματογραφημένες θεατρικές παραστάσεις. Με τη διαφορά ότι η ταινία του Olivier δραπετεύει αριστοτεχνικά στον πραγματικό κόσμο αποκτώντας, τελικά, καθαρά κινηματογραφική υπόσταση, κάτι που αρνείται πεισματικά να κάνει (με εξαίρεση ελάχιστες σκηνές) η κλειστοφοβική προσέγγιση του Wright, εξαντλώντας το υλικό της (και όχι πάντα με τον κομψότερο τρόπο) στο χώρο ενός σχεδόν μεταφυσικού θεάτρου.

Η ταινία υποφέρει από ένα μάλλον χαλαρό μοντάζ που κάποιες στιγμές κάνει τη διάρκειά της να φαίνεται πιο μεγάλη απ’ ό,τι θα έπρεπε. Τα σκηνικά και τα κοστούμια, εν τούτοις, είναι εντυπωσιακά, ενώ υπέροχη είναι και η μουσική επένδυση του Dario Marianelli. Ως προς το casting, η επιλογή του Aaron Taylor-Johnson για τον ρόλο του Βρόνσκι ήταν ατυχής. Όπως εύστοχα παρατήρησε κάποιος κριτικός, ίσως θα ταίριαζε περισσότερο σε ένα σενάριο όπου η ηρωίδα αποπλανά ένα μαθητούδι, σίγουρα όμως δεν πείθει σαν μοιραίος εραστής που θα μπορούσε να ξεμυαλίσει τη γυναίκα ενός αριστοκράτη!

Η Keira Knightley επίσης χάνει τον στόχο. Αντί για την καλλιεργημένη, πνευματικά ώριμη αλλά και βαθιά ανθρώπινη κυρία της υψηλής κοινωνίας, μας δίνει μια ελαφρόμυαλη, αυτάρεσκη και συναισθηματικά ανώριμη νεαρή γυναίκα που δύσκολα θα μπορούσε να κερδίσει συμπάθειες σαν ηρωίδα μιας τραγωδίας. Αντίθετα, ο Jude Law δίνει μια έξοχη ερμηνεία στο ρόλο του εξωτερικά άχρωμου μα εσωτερικά τραγικού Αλέξι Καρένιν. Μαζί με την εξαιρετική μουσική του Marianelli, αποτελούν τα δύο ισχυρότερα στοιχεία της ταινίας!

Συμπερασματικά, μην περιμένετε βαθιές διεισδύσεις στον περίπλοκο διανοητικό και συναισθηματικό κόσμο του Τολστόι. Αν όμως σας ενδιαφέρει αυτό καθαυτό το θέαμα, τότε σίγουρα είναι μια ταινία που δεν πρέπει να χάσετε! (Βαθμολογία: 7/10)

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Μια αληθινή ελπίδα για την ΑΕΚ, ή η βόλτα που δεν έκανε ο σκύλος μου;

Το διάβασα στο έγκυρο «Βήμα» και δεν έχω λόγο να το αμφισβητώ: «Ασιατική ενίσχυση σε Βιντιάδη και ΑΕΚ - Φως στο τούνελ αναφορικά με τις προσπάθειες για την ανάληψη του πλειοψηφικού πακέτου της ΠΑΕ ΑΕΚ».

Χαίρομαι ιδιαίτερα που ένας δραστήριος Έλληνας επιχειρηματίας συνήψε σημαντικές οικονομικές συμφωνίες στο εξωτερικό, οι οποίες θα ενισχύσουν ανάλογα τις επαγγελματικές του δραστηριότητες. Αυτό το χρειάζεται και η χώρα τις στιγμές που περνάμε. Μέχρι εκεί! Την ίδια στιγμή, όμως, η ΑΕΚ ψυχορραγεί αβοήθητη, μη διαθέτοντας τα απολύτως στοιχειώδη για την επιβίωσή της. Τα οποία αντιστοιχούν σε λίγα ψίχουλα από τα Ασιατικά δώρα! Δεν θα σπεύσω, λοιπόν, να χαρώ μέχρι να δω προθέσεις και -κυρίως- θέσεις.

Ο αείμνηστος σκύλος μου, η Lady, θα καταλάβαινε απόλυτα τους ενδοιασμούς μου από προσωπική της πείρα: Υπήρχαν φορές που με έβλεπε να φοράω τα καλά μου και να ετοιμάζομαι να βγω έξω. «Θα με πάει βόλτα!», σκεφτόταν, και έτρεχε πάνω-κάτω στο σπίτι με ενθουσιασμό, αναμένοντας να της φορέσω το λουράκι. Όμως, όσο κι αν το ήθελα, η περίσταση δεν επέτρεπε τη συνοδεία σκύλου! Φανταστείτε, λοιπόν, την απογοήτευσή της όταν με άκουγε να λέω: «Όχι, η Lady θα κάτσει εδώ!»

Ελπίζω η δικαιολογημένη χαρά του Έλληνα επιχειρηματία να αφορά, τελικά, και την ΑΕΚ (δεν είμαι τόσο αφελής να πιστεύω ότι θα μπορούσε να την αφορά αποκλειστικά...). Για να μη μείνει η αγαπημένη μου ομάδα για ακόμα μια φορά σαν το σκύλο μου, «με το λουρί στο χέρι»! Με νομοτελειακή συνέπεια να μοιραστεί σύντομα με τον ίδιο αυτό σκύλο τον επιθετικό προσδιορισμό «αείμνηστη»...

ΤΟ ΒΗΜΑ

ΤΟ ΒΗΜΑ - Ρίχαρντ Βάγκνερ: 200 χρόνια από τη γέννηση ενός ιδιοφυούς «τέρατος»!

Ένα καλοκαιρινό πρωί, πριν μερικά χρόνια, έλυνα ανόητες μαθηματικές εξισώσεις καθισμένος στη βεράντα του οικογενειακού εξοχικού στην Εύβοια. Όπως το συνήθιζα τότε, είχα δίπλα το φορητό CD-player με τη μουσική στη διαπασών. Ένας αρκετά καλλιεργημένος Γερμανός τουρίστας, που περνούσε μόνιμα τις καλοκαιρινές διακοπές του σ’ εκείνο το μέρος, ακούγοντας τη μουσική απόρησε πώς ήταν δυνατό να μου αρέσει κάτι τέτοιο!

Του εξήγησα πως ήταν μουσική του Βάγκνερ. “Wagner?”, μου λέει! “This is very heavy music. How on earth do you like it?” Ναι, όσο κι αν ακούγεται απίστευτο, αν αναζητά κανείς αληθινά φανατικούς φίλους του ιδιοφυούς αυτού γερμανικού καλλιτεχνικού «τέρατος» (όπως αποκλήθηκε), ίσως δεν θα ‘ταν κακή ιδέα να επισκεφθεί την Ελλάδα!

Είχαμε αναφερθεί και παλιότερα στον Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883), δίνοντας έμφαση στον αδιαμφισβήτητο φιλελληνισμό του (http://www.tovima.gr/opinions/useropinions/article/?aid=443345). Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από τη γέννησή του, έτσι θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για «χρονιά Βάγκνερ» (τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Τέχνη). Ζητώ συγνώμη από τους φίλους που θα επιλέξουν να μιλήσουν για «χρονιά Βέρντι» (επίσης γεννημένος το 1813) αλλά –με κίνδυνο να τους εξοργίσω- δεν θα συγκρίνω τα δύο μεγέθη!

Δεσμεύομαι να επανέλθω στο «Βήμα» με μια σειρά πιο εξειδικευμένων άρθρων για τον άνθρωπο που εισήγαγε στα λεξικά τον όρο «ολοκληρωμένη Τέχνη». Και πράγματι, θα τον αδικούσαμε αν τον χαρακτηρίζαμε μεμονωμένα ως μουσικοσυνθέτη, ποιητή, φιλόσοφο ή σκηνοθέτη. Όπως θα τον αδικούσαμε ακόμα περισσότερο αν απορρίπταμε εξ ορισμού την προσφορά του στον πολιτισμό επειδή είχε την ατυχία να είναι ο αγαπημένος καλλιτέχνης ενός παράφρονος δικτάτορα που αιματοκύλισε την ανθρωπότητα!

Και, ας μην ξεχνάμε: πολλοί από τους μαέστρους που λάτρεψαν τον Βάγκνερ και μας έδωσαν τις αυθεντικότερες ερμηνείες των έργων του, ήταν –και εξακολουθούν, θαρρώ, να είναι- Εβραίοι. Αρχής γενομένης με τον (προσωπικό του φίλο) Χέρμαν Λεβί και με το άλλο ιερό τέρας, τον Γκούσταβ Μάλερ!

ΤΟ ΒΗΜΑ