Ένα μαζοχιστικό σύνδρομο που διαχρονικά με διακατέχει είναι να επιλέγω να διαβάζω πράγματα που με κάνουν να αγανακτώ! Παλιότερα, ήταν τα κείμενα του φίλου μου γιατρού Αλέξη Πολίτη στο Aixmi.gr. Τώρα, τη θέση του Αλέξη πήρε η πολύ αξιόλογη, όπως μπορώ να εκτιμήσω, Μαρία Παναγοπούλου.
Μόνο που, αν στον Αλέξη με εκνεύριζε αφάνταστα ο αριστοτεχνικός πολιτικός λαϊκισμός του και μια αίσθηση χιούμορ τραβηγμένη στα άκρα, η περίπτωση της Μαρίας είναι εντελώς διαφορετική. Εδώ συναντά κανείς μια ολοφάνερη απέχθεια για το καθιερωμένο ανδρικό πρότυπο και μια δύσκολα αποκρυπτόμενη πικρία για τον – υποτιθέμενα – γενικά και καθολικά θυματικό ρόλο της γυναίκας, ιδίως μέσα στους θεσμούς.
Θα έλεγε κανείς πως, στα περισσότερα κείμενα της αρθρογράφου, πάνω από το κεφάλι της γυναίκας βρίσκεται μόνιμα τοποθετημένο ένα φωτοστέφανο που την καθαγιάζει και την απενοχοποιεί για κάθε πιθανή αποτυχία μιας σχέσης (συνήθως θεσμικής). Υπεύθυνος είναι πάντα ο άνδρας, ο οποίος συγκεντρώνει (αν όχι ενσαρκώνει απόλυτα) όλα τα ελαττώματα του ανθρώπινου είδους! Κι αν κάπου-κάπου αναφέρεται ένα θετικό ανδρικό παράδειγμα, τούτο μάλλον προβάλλεται ως «εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα». Για να μην πω ότι και αυτή τούτη η θετική όψη του παραδείγματος στοιχειοθετείται με βάση το βαθμό ικανοποίησης των γυναικείων αναγκών και τη συμμόρφωση με πρότυπα που η ίδια η γυναίκα καθορίζει.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να παραθέσω ένα εκτενές απόσπασμα από ένα παλιό άρθρο μου στο «Βήμα» («Ο Διογένης, η πάλη των φύλων και η Ελλάδα της κρίσης», Σεπτέμβριος 2012) για το οποίο δέχθηκα αμέτρητες ενστάσεις και επικρίσεις από εκπροσώπους του κατ’ ουσίαν ισχυρού φύλου (και δεν εννοώ εδώ τον άνδρα!). Είναι, κατά κάποιον τρόπο, μια έμμεση, ετεροχρονισμένη «απάντηση» σε κάποιες από τις απόψεις της Μαρίας. Για κάποιες άλλες, επιφυλάσσομαι...
------------------------------------------------
Η κουβέντα είχε φουντώσει για τα καλά στη γυναικοπαρέα, στην προαστιακή καφετέρια. Κάποια – η μόνη που έδειχνε να έχει επίπεδο – διηγόταν με ενθουσιασμό μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας με το λεωφορείο, που κατέληξε σε ένα ευχάριστο γεύμα και μια υπέροχη συζήτηση με τον σύντροφό της σε κάποιο ψητοπωλείο των Εξαρχείων.
Για να δεχθεί την επιτιμητική παρέμβαση της πιο «προχωρημένης» της παρέας: «Εμένα, χρυσό μου, αν κάποιος έστω και μία φορά με πήγαινε με το λεωφορείο για σουβλάκια, να μη σου πω πότε θα με ξανάβλεπε!» Εν μέσω μείζονος οικονομικής κρίσης, η παραπάνω φράση αποκτά ιδιαίτερη συμβολική σημασία...
Μια εφιαλτική παρενέργεια της εν λόγω κρίσης είναι η κατακόρυφη αύξηση των αυτοκτονιών. Γνωρίζει κανείς τον επιμερισμό της αύξησης αυτής στα δύο φύλα; Η απάντηση είναι, νομίζω, αυταπόδεικτη: ο άντρας ήταν – και εξακολουθεί να είναι – αυτός που πλήρωσε και πληρώνει με τη ζωή του την κρίση! (Προσοχή: δεν εννοώ ότι η γυναίκα δεν υπέστη τις συνέπειές της, αλλά πως το ακραίο υπαρξιακό τίμημα το κατέβαλε ο άντρας.) Γιατί, όμως, η κρίση αυτή βρήκε τον άντρα τόσο πιο ευάλωτο συναισθηματικά σε σχέση με τη γυναίκα;
Εδώ θα δικαιώσω τον Αύγουστο Στρίντμπεργκ: στην «πάλη των φύλων», ο άντρας είναι ο συντριπτικά πιο αδύναμος από τους «εμπολέμους». Για την ακρίβεια, είναι ο αδιαφιλονίκητος loser! Γιατί, η σχέση των δύο φύλων είναι μια αδυσώπητη, μονόπλευρη επικυρωτική διαδικασία όπου, σχεδόν κατά κανόνα, εκείνος πασχίζει αδιάκοπα να αποδείξει ότι είναι άξιος για εκείνη! Και ο πήχης της «αξιοσύνης» ολοένα ανεβαίνει από το ισχυρό μέρος, δίνοντας στη σχέση διαστάσεις υπαρξιακής αγωνίας για το ανίσχυρο...
Τι καθορίζει το ύψος του πήχη; Μήπως η ευφυΐα και η πνευματικότητα; Η καλλιέργεια και η ευαισθησία; Ο χαρακτήρας και η πίστη σε αρχές; Όχι πάντα! Ο πήχης είναι συχνά φτιαγμένος από τα πιο ευτελή υλικά: ματαιοδοξία, επιδειξιομανία, φτηνή μαγκιά, υπερκαταναλωτισμό... Και η ανάγκη υπερπήδησής του οδηγεί σε αδιάκοπο ανταγωνισμό, απ’ όπου εκείνος πρέπει καθημερινά να αποδεικνύεται στα μάτια της αξιότερος από τους άλλους. Και αξιότερος σημαίνει, κατ’ ουσίαν, πάροχος καλοζωίας. Σε αντίθετη περίπτωση, του επικολλάται ελαφρά τη καρδία η ετικέτα του «αποτυχημένου»... Για κάποιους, η ντροπή μιας ήττας σ’ αυτή τη μάχη ξεπλένεται μόνο με θάνατο – τον δικό τους θάνατο!
Ελάχιστες από τις σημερινές γυναίκες θα ερωτεύονταν τον λιτό και φιλοσοφημένο «Διογένη». Μάλλον λατρεύουν τον κενόδοξο και σπάταλο «Νάρκισσο», κι ας εκτοξεύουν κάθε τόσο μύδρους κατά του ανδρικού αυτού προτύπου! Όμως, η ναρκισσιστική αυτοεικόνα δεν επιβιώνει χωρίς την επικύρωσή της από την ίδια τη γυναίκα. Κι αυτή ακριβώς η ανταμοιβή είναι το δόλωμα που κάνει τον μέσο άντρα να παίρνει μέρος και να πασχίζει να αναδειχθεί νικητής στο σατανικό παιχνίδι με τον πήχη. Γιατί, δεν αντέχει ποτέ να περάσει από κάτω...
------------------------------------------------
Το θέμα είναι ανεξάντλητο και δεσμεύομαι να επανέλθω με νέες σκέψεις, προσβλέποντας παράλληλα σε έναν γόνιμο διάλογο με τους αναγνώστες. Των οποίων οι ενστάσεις είναι αναμενόμενες και απόλυτα καλοδεχούμενες!
Προτίθεμαι, πάντως, να συνεχίσω να «αγανακτώ» με τα κείμενα της Μαρίας. Γιατί, απόλυτες αλήθειες υπάρχουν μόνο στα Μαθηματικά. Στις ανθρώπινες σχέσεις οι έννοιες του «καλού» και του «κακού» συχνά διαπλέκονται, κάποιες φορές ακόμα και εναλλάσσονται. Η αντίθετη άποψη, λοιπόν, αν μη τι άλλο μας βάζει να σκεφτούμε πέρα και πάνω από τις προκαταλήψεις μας. Είμαι βέβαιος πως σ’ αυτό θα συμφωνήσει και η Μαρία!
Aixmi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου