Λάρισα, 26 Οκτωβρίου 1986... Ο Χαράλαμπος Μπλιώνας, ένας 29χρονος καθηγητής από το Λουτρό Ελασσόνας, που η μοίρα το έφερε να χάσει για λίγα λεπτά το λεωφορείο για Αθήνα, αποφασίζει να «σκοτώσει» λίγο χρόνο ώσπου να ‘ρθει το επόμενο, παρακολουθώντας το ποδοσφαιρικό ντέρμπι της ημέρας στο γήπεδο του Αλκαζάρ ανάμεσα στη Λάρισα και τον ΠΑΟΚ. Διάλεξε ένα ήσυχο σημείο της εξέδρας, μακριά από τους φανατικούς των δύο ομάδων.
Αρκετά λεπτά πριν την έναρξη του αγώνα, ένας ανεγκέφαλος οπαδός των φιλοξενούμενων εκτοξεύει μια φωτοβολίδα προς τη μεριά των οπαδών των γηπεδούχων. Αυτή όμως κάνει τα καπρίτσια της και εξοστρακίζεται στο κιγκλίδωμα της θύρας όπου βρίσκεται ο καθηγητής, για να καρφωθεί τελικά στο λαιμό του κόβοντάς του την καρωτίδα. Ο θάνατος δεν θα αργήσει να έρθει...
Το περιστατικό αυτό ήταν ίσως το πρώτο που έκρουσε τον κώδωνα στις αθλητικές αρχές της χώρας για τις εν δυνάμει θανατηφόρες συνέπειες της βίας, της αλητείας και του χουλιγκανισμού στα ελληνικά γήπεδα ποδοσφαίρου (και όχι μόνο). Πειθαρχικοί κώδικες γράφτηκαν, αναθεωρήθηκαν και ξαναγράφτηκαν απ’ την αρχή, χωρίς, εν τούτοις, σπουδαία αποτελέσματα στην καταστολή των νοσηρών φαινομένων οπαδικής βίας στους αθλητικούς χώρους. Και, σαν ειρωνεία της τύχης, ακριβώς τριάντα χρόνια μετά το τραγικό συμβάν που προαναφέραμε, μια ανάλογη συμπεριφορά ενός άλλου ανεγκέφαλου «φιλάθλου» (συμπτωματικά, του ίδιου συλλόγου) ήρθε να μας επιβεβαιώσει το αυταπόδεικτο: πως η Πολιτεία δεν είναι ικανή (ή μήπως στην πραγματικότητα δεν θέλει;) να χτυπήσει το κακό στη ρίζα του!
Στο 78ο λεπτό, λοιπόν, του πρόσφατου αγώνα ΠΑΟΚ-ΑΕΚ στην Τούμπα, οπαδός του ΠΑΟΚ εκτόξευσε από τη Θύρα 4 φωτοβολίδα ευθείας βολής, η οποία έφτασε στο κέντρο του γηπέδου χωρίς, ευτυχώς, να προξενήσει τραυματισμούς (ή κάτι ακόμα χειρότερο...) σε ποδοσφαιριστές, διαιτητές ή φιλάθλους. Ο διαιτητής Τάσος Σιδηρόπουλος διέκοψε προσωρινά το παιχνίδι και προειδοποίησε τους γηπεδούχους ότι, αν η ενέργεια αυτή επαναληφθεί, θα διακόψει οριστικά τον αγώνα.
Ο διαιτητής απλά εφάρμοσε τον τρέχοντα κανονισμό για το συγκεκριμένο παράπτωμα, ο οποίος κανονισμός – και αυτό είναι που έχει ιδιαίτερη σημασία – άλλαξε πρόσφατα (καλοκαίρι του 2016) έπειτα από σχετικό αίτημα της Σούπερ Λίγκας με σκοπό να υπάρξει γενική ελάφρυνση σε όλες τις ποινές. Με βάση τον παλιότερο κανονισμό, ο άρχων του αγώνα θα ήταν υποχρεωμένος να διακόψει άμεσα και χωρίς προειδοποίηση το παιχνίδι!
Η ελάφρυνση ενός νόμου που καλείται να αντιμετωπίσει επικίνδυνες (και εν δυνάμει θανατηφόρες) κοινωνικές συμπεριφορές, αν δεν κινεί υποψίες ως προς τη σκοπιμότητά της, εγείρει, αν μη τι άλλο, ζήτημα στοιχειώδους σωφροσύνης των εμπνευστών της. Ας δούμε, ειδικότερα, τι γράφει ο νέος Πειθαρχικός Κώδικας της ΕΠΟ (*) στο Άρθρο 15, Παράγραφος 3 («Ρίψεις φωτοβολίδων και αντικειμένων»):
«Εάν η ρίψη αντικειμένων αφορά φωτοβολίδες που ρίπτονται με πιστόλι, είτε αυτές ρίπτονται με καμπύλη τροχιά είτε σε ευθεία βολή, τότε ο διαιτητής διακόπτει προσωρινά τον αγώνα και γίνεται προειδοποίηση από τα μεγάφωνα του γηπέδου, σε βάρος δε της υπαίτιας ομάδας επιβάλλεται χρηματική ποινή από 10.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ.
Εάν, μετά την επανέναρξη του αγώνα, επαναληφθεί η, κατά τα ως άνω, ρίψη φωτοβολίδας, ο διαιτητής διακόπτει οριστικά τον αγώνα και η υπαίτια ομάδα τιμωρείται σωρευτικά (α) με χρηματική ποινή από 25.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ και (β) με ποινή διεξαγωγής αγώνα χωρίς θεατές για 1 αγωνιστική ημέρα.
Εάν από τη ρίψη φωτοβολίδων υπάρξει έστω και ελαφρά σωματική βλάβη προσώπου, νόμιμα ευρισκόμενου στον αγωνιστικό χώρο, τότε ο αγώνας διακόπτεται οριστικά (χωρίς την ανάγκη ύπαρξης προηγούμενης ειδοποίησης) και επιβάλλονται στην υπαίτια ομάδα, σωρευτικά, οι ακόλουθες ποινές: (α) χρηματική ποινή από 30.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ και (β) ποινή διεξαγωγής αγώνα χωρίς θεατές από 1 έως 2 αγωνιστικές ημέρες.»
Υποθέτω ότι ακόμα και ένα παιδί θα μπορούσε να διατυπώσει δύο, τουλάχιστον, απορίες ή ενστάσεις:
1. Εξ όσων γνωρίζουμε, οι περισσότεροι διαιτητές ποδοσφαίρου δεν διαθέτουν πτυχίο ή, έστω, ειδικές γνώσεις Ιατρικής. Πώς θα διαγνώσει ο διαιτητής την περίπτωση «ελαφράς σωματικής βλάβης» (sic) προκειμένου να αποφασίσει να διακόψει οριστικά και χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση το παιχνίδι; Τι θα γίνει, π.χ., αν μια φωτοβολίδα περάσει ξυστά από το χέρι, το πόδι ή το λαιμό ενός ποδοσφαιριστή, προκαλώντας φαινομενικά μόνο αμυχές; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη να εκτιμήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης; Και, ακόμα κι αν ο διαιτητής κρίνει τον τραυματισμό ως επιπόλαιο και αποφασίσει τη συνέχιση του αγώνα, πώς θα βρεθεί άκρη στην περίπτωση που η ομάδα του παίκτη κάνει ένσταση κακής εφαρμογής των κανονισμών, έχοντας πιθανώς στα χέρια της και κάποια ιατρική γνωμάτευση;
2. Ακόμα πιο σοβαρό, όμως, είναι το ακόλουθο: Ο συντάκτης του Πειθαρχικού Κώδικα φαίνεται να «κλείνει το μάτι» στους χούλιγκαν, λέγοντάς τους περίπου το εξής: «Αν θελήσετε να σκοτώσετε τον διαιτητή ή κάποιον ποδοσφαιριστή με χρήση φωτοβολίδας ευθείας βολής, και δεν τον πετύχετε με την πρώτη, τότε μην ανησυχείτε: Αφού δεχθείτε μια απλή προειδοποίηση, ο αγώνας θα συνεχιστεί κανονικά κι έτσι θα έχετε μια δεύτερη ευκαιρία να βρείτε στόχο. Βέβαια, μη ζητάτε περισσότερα, τρίτη ευκαιρία δεν πρόκειται να σας δοθεί!»
Στον πρόσφατο αγώνα της Τούμπας, η τύχη ήταν με το μέρος των ευρισκόμενων στον αγωνιστικό χώρο και στις εξέδρες του γηπέδου. Ίσως την επόμενη φορά, όμως, η μοίρα αποφασίσει να παίξει τα δικά της παιχνίδια. Και ίσως τότε κάποιος άλλος τραγικός Χαράλαμπος Μπλιώνας βρεθεί εκεί που δεν πρέπει, τη στιγμή που δεν πρέπει, για να πληρώσει με το αίμα του και τη ζωή του τις αβελτηρίες μιας Πολιτείας που επιμένει να μη διδάσκεται από τα ίδια της τα λάθη.
Εκτός, βέβαια, αν αφήσουμε τον εαυτό μας να κάνει άλλου είδους σκέψεις και να αποδώσει ύποπτες προθέσεις και σκοπιμότητες σε σκοτεινά κατεστημένα του ποδοσφαίρου. Δεν θα το επιχειρήσουμε εδώ, αφού ο χώρος που μας φιλοξενεί διακινεί ειδήσεις και όχι θεωρίες συνωμοσίας. Ευχή όλων είναι να μην ανοίξει κάποτε κάποια μουχλιασμένη ντουλάπα με σκελετούς στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Γιατί τότε θα χάσουμε οριστικά την πίστη σε ένα από τα λίγα πράγματα που έμειναν να μας ψυχαγωγούν, να ζωντανεύουν όμορφες μνήμες και να μας χαρίζουν αυθεντική συγκίνηση...
(*) Δείτε το πλήρες κείμενο του Π. Κ. της ΕΠΟ (Ιούνιος 2016)
ΤΟ ΒΗΜΑ
Αρκετά λεπτά πριν την έναρξη του αγώνα, ένας ανεγκέφαλος οπαδός των φιλοξενούμενων εκτοξεύει μια φωτοβολίδα προς τη μεριά των οπαδών των γηπεδούχων. Αυτή όμως κάνει τα καπρίτσια της και εξοστρακίζεται στο κιγκλίδωμα της θύρας όπου βρίσκεται ο καθηγητής, για να καρφωθεί τελικά στο λαιμό του κόβοντάς του την καρωτίδα. Ο θάνατος δεν θα αργήσει να έρθει...
Το περιστατικό αυτό ήταν ίσως το πρώτο που έκρουσε τον κώδωνα στις αθλητικές αρχές της χώρας για τις εν δυνάμει θανατηφόρες συνέπειες της βίας, της αλητείας και του χουλιγκανισμού στα ελληνικά γήπεδα ποδοσφαίρου (και όχι μόνο). Πειθαρχικοί κώδικες γράφτηκαν, αναθεωρήθηκαν και ξαναγράφτηκαν απ’ την αρχή, χωρίς, εν τούτοις, σπουδαία αποτελέσματα στην καταστολή των νοσηρών φαινομένων οπαδικής βίας στους αθλητικούς χώρους. Και, σαν ειρωνεία της τύχης, ακριβώς τριάντα χρόνια μετά το τραγικό συμβάν που προαναφέραμε, μια ανάλογη συμπεριφορά ενός άλλου ανεγκέφαλου «φιλάθλου» (συμπτωματικά, του ίδιου συλλόγου) ήρθε να μας επιβεβαιώσει το αυταπόδεικτο: πως η Πολιτεία δεν είναι ικανή (ή μήπως στην πραγματικότητα δεν θέλει;) να χτυπήσει το κακό στη ρίζα του!
Στο 78ο λεπτό, λοιπόν, του πρόσφατου αγώνα ΠΑΟΚ-ΑΕΚ στην Τούμπα, οπαδός του ΠΑΟΚ εκτόξευσε από τη Θύρα 4 φωτοβολίδα ευθείας βολής, η οποία έφτασε στο κέντρο του γηπέδου χωρίς, ευτυχώς, να προξενήσει τραυματισμούς (ή κάτι ακόμα χειρότερο...) σε ποδοσφαιριστές, διαιτητές ή φιλάθλους. Ο διαιτητής Τάσος Σιδηρόπουλος διέκοψε προσωρινά το παιχνίδι και προειδοποίησε τους γηπεδούχους ότι, αν η ενέργεια αυτή επαναληφθεί, θα διακόψει οριστικά τον αγώνα.
Ο διαιτητής απλά εφάρμοσε τον τρέχοντα κανονισμό για το συγκεκριμένο παράπτωμα, ο οποίος κανονισμός – και αυτό είναι που έχει ιδιαίτερη σημασία – άλλαξε πρόσφατα (καλοκαίρι του 2016) έπειτα από σχετικό αίτημα της Σούπερ Λίγκας με σκοπό να υπάρξει γενική ελάφρυνση σε όλες τις ποινές. Με βάση τον παλιότερο κανονισμό, ο άρχων του αγώνα θα ήταν υποχρεωμένος να διακόψει άμεσα και χωρίς προειδοποίηση το παιχνίδι!
Η ελάφρυνση ενός νόμου που καλείται να αντιμετωπίσει επικίνδυνες (και εν δυνάμει θανατηφόρες) κοινωνικές συμπεριφορές, αν δεν κινεί υποψίες ως προς τη σκοπιμότητά της, εγείρει, αν μη τι άλλο, ζήτημα στοιχειώδους σωφροσύνης των εμπνευστών της. Ας δούμε, ειδικότερα, τι γράφει ο νέος Πειθαρχικός Κώδικας της ΕΠΟ (*) στο Άρθρο 15, Παράγραφος 3 («Ρίψεις φωτοβολίδων και αντικειμένων»):
«Εάν η ρίψη αντικειμένων αφορά φωτοβολίδες που ρίπτονται με πιστόλι, είτε αυτές ρίπτονται με καμπύλη τροχιά είτε σε ευθεία βολή, τότε ο διαιτητής διακόπτει προσωρινά τον αγώνα και γίνεται προειδοποίηση από τα μεγάφωνα του γηπέδου, σε βάρος δε της υπαίτιας ομάδας επιβάλλεται χρηματική ποινή από 10.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ.
Εάν, μετά την επανέναρξη του αγώνα, επαναληφθεί η, κατά τα ως άνω, ρίψη φωτοβολίδας, ο διαιτητής διακόπτει οριστικά τον αγώνα και η υπαίτια ομάδα τιμωρείται σωρευτικά (α) με χρηματική ποινή από 25.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ και (β) με ποινή διεξαγωγής αγώνα χωρίς θεατές για 1 αγωνιστική ημέρα.
Εάν από τη ρίψη φωτοβολίδων υπάρξει έστω και ελαφρά σωματική βλάβη προσώπου, νόμιμα ευρισκόμενου στον αγωνιστικό χώρο, τότε ο αγώνας διακόπτεται οριστικά (χωρίς την ανάγκη ύπαρξης προηγούμενης ειδοποίησης) και επιβάλλονται στην υπαίτια ομάδα, σωρευτικά, οι ακόλουθες ποινές: (α) χρηματική ποινή από 30.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ και (β) ποινή διεξαγωγής αγώνα χωρίς θεατές από 1 έως 2 αγωνιστικές ημέρες.»
Υποθέτω ότι ακόμα και ένα παιδί θα μπορούσε να διατυπώσει δύο, τουλάχιστον, απορίες ή ενστάσεις:
1. Εξ όσων γνωρίζουμε, οι περισσότεροι διαιτητές ποδοσφαίρου δεν διαθέτουν πτυχίο ή, έστω, ειδικές γνώσεις Ιατρικής. Πώς θα διαγνώσει ο διαιτητής την περίπτωση «ελαφράς σωματικής βλάβης» (sic) προκειμένου να αποφασίσει να διακόψει οριστικά και χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση το παιχνίδι; Τι θα γίνει, π.χ., αν μια φωτοβολίδα περάσει ξυστά από το χέρι, το πόδι ή το λαιμό ενός ποδοσφαιριστή, προκαλώντας φαινομενικά μόνο αμυχές; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη να εκτιμήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης; Και, ακόμα κι αν ο διαιτητής κρίνει τον τραυματισμό ως επιπόλαιο και αποφασίσει τη συνέχιση του αγώνα, πώς θα βρεθεί άκρη στην περίπτωση που η ομάδα του παίκτη κάνει ένσταση κακής εφαρμογής των κανονισμών, έχοντας πιθανώς στα χέρια της και κάποια ιατρική γνωμάτευση;
2. Ακόμα πιο σοβαρό, όμως, είναι το ακόλουθο: Ο συντάκτης του Πειθαρχικού Κώδικα φαίνεται να «κλείνει το μάτι» στους χούλιγκαν, λέγοντάς τους περίπου το εξής: «Αν θελήσετε να σκοτώσετε τον διαιτητή ή κάποιον ποδοσφαιριστή με χρήση φωτοβολίδας ευθείας βολής, και δεν τον πετύχετε με την πρώτη, τότε μην ανησυχείτε: Αφού δεχθείτε μια απλή προειδοποίηση, ο αγώνας θα συνεχιστεί κανονικά κι έτσι θα έχετε μια δεύτερη ευκαιρία να βρείτε στόχο. Βέβαια, μη ζητάτε περισσότερα, τρίτη ευκαιρία δεν πρόκειται να σας δοθεί!»
Στον πρόσφατο αγώνα της Τούμπας, η τύχη ήταν με το μέρος των ευρισκόμενων στον αγωνιστικό χώρο και στις εξέδρες του γηπέδου. Ίσως την επόμενη φορά, όμως, η μοίρα αποφασίσει να παίξει τα δικά της παιχνίδια. Και ίσως τότε κάποιος άλλος τραγικός Χαράλαμπος Μπλιώνας βρεθεί εκεί που δεν πρέπει, τη στιγμή που δεν πρέπει, για να πληρώσει με το αίμα του και τη ζωή του τις αβελτηρίες μιας Πολιτείας που επιμένει να μη διδάσκεται από τα ίδια της τα λάθη.
Εκτός, βέβαια, αν αφήσουμε τον εαυτό μας να κάνει άλλου είδους σκέψεις και να αποδώσει ύποπτες προθέσεις και σκοπιμότητες σε σκοτεινά κατεστημένα του ποδοσφαίρου. Δεν θα το επιχειρήσουμε εδώ, αφού ο χώρος που μας φιλοξενεί διακινεί ειδήσεις και όχι θεωρίες συνωμοσίας. Ευχή όλων είναι να μην ανοίξει κάποτε κάποια μουχλιασμένη ντουλάπα με σκελετούς στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Γιατί τότε θα χάσουμε οριστικά την πίστη σε ένα από τα λίγα πράγματα που έμειναν να μας ψυχαγωγούν, να ζωντανεύουν όμορφες μνήμες και να μας χαρίζουν αυθεντική συγκίνηση...
(*) Δείτε το πλήρες κείμενο του Π. Κ. της ΕΠΟ (Ιούνιος 2016)
ΤΟ ΒΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου