Το Μετρό της Αθήνας μπήκε δυναμικά στη ζωή μας ένα Σαββατοκύριακο στο τέλος Ιανουαρίου του 2000. Αυτό που εντυπωσίασε ιδιαίτερα ήταν πως δεν θύμιζε σε τίποτα τη μιζέρια και την παρακμή των υπόλοιπων μέσων μαζικής μεταφοράς. Η καθαριότητα στους σταθμούς ήταν υποδειγματική, ενώ η φρούρηση στους χώρους, η οποία δεν είχε (κυριολεκτικά) το παραμικρό να ζηλέψει από την αντίστοιχη στο Προεδρικό Μέγαρο, έδινε στο επιβατικό κοινό ένα μοναδικό αίσθημα ασφάλειας.
Ύστερα ήρθε η κρίση. Και μαζί με αυτή – ή μάλλον, εξαιτίας της – ήρθαν στο προσκήνιο πολιτικές δυνάμεις που υπόσχονταν ζωή εναρμονισμένη με το σύνθημα «δεν πληρώνω», ενώ παράλληλα θώπευαν τα αυτιά εκείνων που θα βολεύονταν καλύτερα σε μία κοινωνία δίχως νόμο και τάξη.
Βαθμιαία, το Μετρό της Αθήνας άρχισε κι εκείνο να υφίσταται τις συνέπειες της νέας φιλοσοφίας της ελληνικής Πολιτείας. Ο έλεγχος των εισερχομένων και η εν γένει φρούρηση των χώρων χαλάρωναν συνεχώς, με διπλά αρνητικό αποτέλεσμα. Πρώτον, η πληρωμή του κομίστρου κατέληξε να επαφίεται ουσιαστικά στον πατριωτισμό (δηλαδή, το φιλότιμο) του επιβατικού κοινού, και το σύστημα έμειναν τελικά να συντηρούν τα αμετανόητα «κορόιδα» που πλήρωναν κανονικά και πάντοτε εισιτήριο. Δεύτερον (και σπουδαιότερο, κατά τη γνώμη μου), στο σύστημα του Μετρό άρχισαν να έχουν εύκολη πρόσβαση διάφορα περιθωριακά στοιχεία – μερικά, μάλιστα, υπό εμφανή επήρεια ουσιών – τα οποία συχνά τρομοκρατούσαν τους επιβάτες ζητώντας χρήματα με τρόπους ευθέως ή υπαινικτικά απειλητικούς.
Με την τοποθέτηση των αυτόματων θυρών στους σταθμούς, δημιουργήθηκε η προσδοκία ότι τα δυσάρεστα αυτά φαινόμενα θα έπαυαν οριστικά να υφίστανται στο Μετρό. Όμως και το σύστημα των θυρών αποδείχθηκε διάτρητο στην πράξη, αφού το κάθε άνοιγμα μιας θύρας επιτρέπει την είσοδο σε δύο (αν όχι τρία) άτομα. Έτσι, το μόνο που καταρχήν εξασφαλίστηκε είναι ότι, αν μη τι άλλο, θα πληρώνει εισιτήριο ο ένας στους δύο επιβάτες κατά μέσον όρο. Από την άλλη, τίποτα απολύτως δεν άλλαξε σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα επικίνδυνων περιθωριακών στοιχείων στους συρμούς. Θα λέγαμε μάλιστα ότι το φαινόμενο κλιμακώνεται με ρυθμό που προκαλεί ανησυχία!
Με την ευκαιρία της συζήτησης θα ήθελα να παραθέσω μία πρόσφατη προσωπική εμπειρία, ενδεικτική όχι μόνο της χαλαρότητας των μέσων περιφρούρησης στο Μετρό αλλά και της αδιαφορίας που επιδεικνύουν κάποιοι (ευτυχώς όχι πολλοί) στους οποίους έχει ανατεθεί η ασφάλεια των σταθμών και του επιβατικού κοινού.
Κινούμαι στη Γραμμή 2, με κατεύθυνση από Κέντρο προς Ελληνικό. Κάποια στιγμή αισθάνομαι ένα χέρι να μου χτυπά το κεφάλι από πίσω. Ο δράστης, ένα άτομο με ογκώδη σωματότυπο και εμφανή σημάδια ψυχικής διαταραχής, αφού κάθεται απέναντί μου μού ζητά επιτακτικά και χωρίς περιστροφές να του δώσω χρήματα. Στην άρνησή μου να ανταποκριθώ αρχίζει να με κλωτσά στα πόδια. Σε λίγο το σκηνικό επαναλαμβάνεται με θύματα άλλους επιβάτες που κι αυτοί αποφεύγουν να αντιπαρατεθούν με ένα άτομο που δείχνει απρόβλεπτο και επικίνδυνο.
Κατεβαίνω Συγγρού-Φιξ και χτυπώ την πόρτα στο δωματιάκι του υπεύθυνου του σταθμού. Μου ανοίγει ο ένστολος φρουρός που ήταν μέσα, και του περιγράφω το περιστατικό διαμαρτυρόμενος, παράλληλα, για την έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου στο Μετρό με αποτέλεσμα την ολοένα αυξανόμενη παρουσία περιθωριακών στοιχείων στα βαγόνια. Μου απαντά – παίζοντας εμφανώς προκλητικά με την νοημοσύνη μου – ότι αυτές είναι καθαρά επινοήσεις του δικού μου μυαλού και ότι, σε κάθε περίπτωση, τα άτομα στα οποία αναφέρομαι ως «περιθωριακά» είναι ίσως τα μόνα που πληρώνουν πάντα εισιτήριο! Συμπλήρωσε μάλιστα ότι όλα αυτά τα λέω γιατί είμαι «προκατειλημμένος»! Υπερνικώντας μία αυθόρμητη αντίδραση για την οποία σίγουρα θα μετάνιωνα κατόπιν, βρήκα την ψυχραιμία να πω απλά ότι δεν είχε νόημα να συνεχίσω τη συζήτηση με κάποιον που μου καταλογίζει προκατάληψη...
Έφυγα από τον σταθμό με το αίσθημα που γεννά η επίγνωση της ματαιότητας μπροστά στην παντοδυναμία ενός βαθιά διαβρωμένου μηχανισμού. Τελικά, το πολιτικό σύστημα δεν χρεοκόπησε απλά την Ελλάδα. Ακόμα περισσότερο, χρεοκόπησε την ίδια τη συνείδηση του Έλληνα που έφτασε το τερατώδες να το θεωρεί σαν «φυσικό». Και, ως γνωστόν, όταν συνηθίσεις στη θέα του τέρατος έχεις αρχίσει πια να του μοιάζεις!
Εις μνήμην, λοιπόν, του παλιού-καλού αθηναϊκού Μετρό...
Aixmi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου