Αν σιγήσουμε, η μπούρκα θα είναι το αυριανό "άστρο του Δαυίδ"!

Γράφει: Κώστας Παπαχρήστου 

Οι εικόνες αυτές από το επικείμενο, δυστυχώς, μέλλον στο Αφγανιστάν, αποτελούν βαθιά προσβολή στον σύγχρονο πολιτισμό.

Και, αν σηκώσουμε τους ώμους λέγοντας "είναι η κουλτούρα τους και έχουν κάθε δικαίωμα να την ακολουθούν, στο κάτω-κάτω αποτελεί εσωτερική τους υπόθεση", δεν θα διαφέρουμε πολύ από εκείνους που γνώριζαν κάποτε για τα ρατσιστικά εγκλήματα που συνέβαιναν στη Ναζιστική Γερμανία αλλά τα προσπερνούσαν θεωρώντας τα "εσωτερική υπόθεση" του καθεστώτος του Χίτλερ.

Οι αναλογίες τρομάζουν: Από τους Γερμανούς Εβραίους αφαιρέθηκαν τα δικαιώματα που απορρέουν από την ιδιότητα του πολίτη - μεταξύ αυτών, το δικαίωμα συμμετοχής στη δημόσια εκπαίδευση και το δικαίωμα άσκησης δημόσιων λειτουργημάτων - ώσπου στο τέλος τούς αμφισβητήθηκε κι αυτή τούτη η ανθρώπινη ιδιότητα. Έτσι, για τους Ναζί, η δολοφονία ενός Εβραίου από έναν "Άριο" δεν ήταν αξιόποινη πράξη αλλά μάλλον "ατομικό δικαίωμα"!

Βάλτε, τώρα, τις λέξεις "άνδρας" και "γυναίκα" στη θέση, αντίστοιχα, των λέξεων "Άριος" και "Εβραίος", για να σχηματίσετε μία εικόνα από το λίαν προσεχές μέλλον στο Αφγανιστάν. Ακόμα και η ενδυματολογία προδίδει τις ρατσιστικές αναλογίες: Αν το άστρο του Δαυίδ όρισε κάποτε τα σύνορα που χώριζαν τον "άνθρωπο" από τον "μη-άνθρωπο", το ίδιο ακριβώς κάνει σήμερα η θλιβερή μπούρκα των γυναικών.

Μπροστά σε αυτή τη μεσαιωνική φρίκη, η πολιτισμένη ανθρωπότητα δεν έχει το δικαίωμα να σιωπήσει. Αλλιώς, ανοίγει η κερκόπορτα για έναν νέο ναζισμό. Προσώρας τοπικού χαρακτήρα μόνο, αλλά ας μην ξεχνούμε ότι τοπικά ξεκίνησε και η πανδημία του Covid-19. Και, όπως είχαμε γράψει κάποτε, το "Τέταρτο Ράιχ" δεν θα μιλά γερμανικά...

Ως υστερόγραφο: Δεν με εντυπωσιάζει το γεγονός ότι πανηγυρίζουν για την "ήττα του ιμπεριαλισμού" και τον "θρίαμβο της εθνικής ανεξαρτησίας" όσοι δεν συμβιβάστηκαν ποτέ με τα μνημόνια και δεν αντιλήφθηκαν τον πραγματισμό της αναγκαιότητάς τους. Σαν να παίρνουν τώρα δια της τεθλασμένης - μέσω Αφγανιστάν, δηλαδή - τη ρεβάνς για μία υποτιθέμενη δική τους ήττα, νοητικό κατασκεύασμα ενός εθνικού μικρομεγαλισμού που αδυνατεί να αντιληφθεί το αυτονόητο: ότι μία "αγέρωχα αδέσμευτη" Ελλάδα, όπως την φαντασιώνονταν, θα ήταν μία χώρα χρεοκοπημένη και εξαθλιωμένη, με έναν λαό που θα τρεφόταν από "κατοχικά" συσσίτια. Κάπου διάβασα, μάλιστα, μία φριχτή ρητορική ερώτηση: "Θα έχουν άδικο, τώρα, οι Ταλιμπάν αν γδάρουν ζωντανούς τους συνεργάτες των κατακτητών;" Και στο μυαλό μου ξαναγυρνούν οι κραυγές μίσους για "γερμανοτσολιάδες" και "ευρωλιγούρηδες". Ευτυχώς εδώ έχουμε (ακόμα) δημοκρατία...

Αναμένοντας τους πρόσφυγες...

Γράφει: Κώστας Παπαχρήστου

Συζήτηση πολλή γίνεται τούτες τις μέρες για το αναμενόμενο(;) κύμα προσφύγων από το Αφγανιστάν, μετά την κατάληψη της εξουσίας στη χώρα εκείνη από ένα από τα πλέον σκοταδιστικά, οπισθοδρομικά και βίαια καθεστώτα που έχει ως τώρα να επιδείξει αυτός ο αιώνας.

Το ζήτημα για την Ελλάδα είναι ιδιαίτερα λεπτό. Αυτοί που αναμένεται να περάσουν απρόσκλητοι τα σύνορα της χώρας δεν θα το πράξουν ως οικονομικοί μετανάστες – πράγμα που θα δικαιολογούσε, ηθικά, την άρνηση φιλοξενίας τους – αλλά ως πρόσφυγες που άφησαν τη χώρα τους για να σώσουν τις ζωές τους από ένα βάναυσο καθεστώς. Από την άλλη, όμως, πόσες ακόμα μεταναστευτικές ροές είναι σε θέση να αντέξει μία μικρή χώρα με υποτυπώδεις δομές φιλοξενίας, και μάλιστα εν μέσω μίας πανδημίας που τείνει να φέρει ξανά στα όριά του το σύστημα υγείας;

Μία ενδιαφέρουσα τοποθέτηση πάνω στο ζήτημα αυτό, διατυπωμένη στη μορφή εύστοχων ρητορικών ερωτήσεων, διάβασα πρόσφατα σε ανάρτηση καλού φίλου σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Παίρνοντας ιδέες από την ανάρτηση, παραθέτω κάποιες σκέψεις προς προβληματισμό (δικό μας και των κυβερνώντων):

Είναι ιστορικά διαπιστωμένο ότι πολύ δύσκολα μία μειοψηφική ανταρτική ομάδα θα μπορούσε να πάρει δια της βίας την εξουσία από την εντεταλμένη κυβέρνηση μιας χώρας, αν πρώτα δεν είχε εξασφαλίσει την αποδοχή και την υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού της χώρας αυτής. (Αυτό διαφέρει από την περίπτωση ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος, και μάλιστα με την υποστήριξη μιας άλλης, ισχυρής χώρας, όπως συνέβη στην Ελλάδα το 1967 και στη Χιλή το 1973.)

Στην περίπτωση του Αφγανιστάν, τούτο σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να βγάλουμε εντελώς τον ίδιο τον λαό από το κάδρο της ευθύνης για την αλλαγή του πολιτικού συστήματος. Για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους, η «επιστροφή στον Μεσαίωνα» δεν οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην πολεμική δράση των Ταλιμπάν αλλά, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αντανακλά ταυτόχρονα τη βούληση μίας σημαντικής πλειοψηφίας των Αφγανών (ιδίως, φυσικά, του ανδρικού πληθυσμού).

Τώρα, επειδή μας αρέσει να παραβάλλουμε τους κάθε λογής πρόσφυγες της σύγχρονης εποχής με τους Έλληνες πρόσφυγες που ήρθαν εδώ μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει μία σημαντική λεπτομέρεια: Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες (μεταξύ αυτών η γιαγιά και ο παππούς μου) έφυγαν κυνηγημένοι από τους Τούρκους και ζήτησαν καταφύγιο σε μία χώρα όμορη της Τουρκίας. Και ήταν ακριβώς η χώρα εκείνη που τους όφειλε προστασία, δεδομένου ότι οι άνθρωποι αυτοί αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από τον τόπο τους εξαιτίας του τυχοδιωκτικού μεγαλοϊδεατισμού των αλληλοσπαρασσόμενων, τότε, ελληνικών κυβερνήσεων.

Η Ελλάδα, εν τούτοις, ούτε συνορεύει με το Αφγανιστάν (μέτρησε κανείς πόσες χώρες μεσολαβούν ανάμεσα;) ούτε, φυσικά, φέρει την πολιτική ευθύνη για το προσφυγικό πρόβλημα που πιθανώς θα ανακύψει μετά τα πρόσφατα γεγονότα στη χώρα εκείνη. Γιατί, λοιπόν, θα πρέπει η χώρα μας να αναλάβει μόνη της το βάρος της απορρόφησης ενός ακόμα κύματος προσφύγων; (Δεν συζητώ, βέβαια, για μεμονωμένες περιπτώσεις ανθρώπων που θα ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα, ειδικά αν ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες όπως, π.χ., πολιτικοί αντίπαλοι του νέου καθεστώτος, ή, γυναίκες που επιθυμούν να σπουδάσουν σε μία φιλελεύθερη χώρα της Δύσης.)

Ένα ζήτημα που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή είναι το κατά πόσον οι πρόσφυγες που τυχόν θα φιλοξενηθούν θα είναι εξαρχής συμφιλιωμένοι με την ιδέα του κοσμικού κράτους – ή, τουλάχιστον, θα προσπαθήσουν να ενταχθούν ομαλά σε αυτό. Όπως επισημαίνει ο φίλος στην ανάρτησή του, σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (ίσως μεταξύ αυτών και η Αθήνα) παρατηρείται η εμφάνιση μίας άτυπης «θρησκευτικής αστυνομίας» με αποστολή να ελέγχει την εφαρμογή της Σαρίας σε γειτονιές μουσουλμανικών πληθυσμών. Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι το ενδεχόμενο ενίσχυσης του παράνομου αυτού φαινομένου με την έλευση νέων πληθυσμών με υπερσυντηρητικές ιδέες και ριζοσπαστικές διαθέσεις.

Τούτο σημαίνει ότι θα πρέπει, μεν, να επιδείξουμε αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες, όχι όμως εν είδει λευκής επιταγής αλλά ως προνόμιο που προσφέρεται κάτω από πολύ συγκεκριμένες και μη - διαπραγματεύσιμες προϋποθέσεις. Όπως γράφει ο φίλος:

«Ναι στην αλληλεγγύη, αλλά μόνο σε εκείνους που αποδέχονται τον τρόπο ζωής μας και τις αξίες μας!»

Διαφορετικά, όχι μόνο η Ελλάδα αλλά ολόκληρη η φιλελεύθερη Δύση των αρχών και ιδεών του Διαφωτισμού θα κινδυνεύσει να σβήσει σιγά - σιγά από μία εισαγόμενη πανδημία πιο ύπουλη και πιο θανατηφόρα από τον Covid-19...